Ο όσιος Θεόγνωστος υπήρξε σπουδαίος συγγραφέας με λίγα βιογραφικά στοιχεία, αλλά με μεγάλη πνευματική εμπειρία. Κατείχε την γνώση της εσωτερικής ψυχής του ανθρώπου, "των πράξει και γνώσει διαβεβηκότων, και δια καθαρότητα βίου, έχων την χάριν του Πνεύματος". Δεν γνωρίζουμε εάν κατείχε κάποιο βαθμό της ιερωσύνης.
Για τον όσιο Θεόγνωστο δεν υπάρχουν σαφείς ειδήσεις. Οι ανθολόγοι της Φιλοκαλίας διάβασαν σε χειρόγραφο κώδικα του Αγίου Όρους τα 75 Κεφάλαια επ` ονόματι του Αγίου Θεογνώστου, θαύμασαν τη σοφία και το πνευματικό κάλλος τους και τα συμπεριέλαβαν στο μνημειώδες έργο τους, χωρίς να είναι σε θέση να δώσουν πληροφορίες για τη μεγάλη αυτή μορφή, παρά μονάχα να αρκεσθούν να πουν ότι ίσως είναι έργο του Αλεξανδρινού εξηγητού που αναφέρει ο Μ. Φώτιος. [...]
Το συνοπτικό αυτό έργο εκθέτει βαθύτατες εμπειρίες και από εσωτερικές ενδείξεις των κεφαλαίων "Περί Πράξεως και Θεωρίας και περί ιερωσύνης", προκύπτει ότι είναι καρπός ώριμος της πρώιμης ησυχαστικής παραδόσεως, που κατοχυρώνεται με θεολογικά και δογματικά στοιχεία. [...]
Μύστης της Θεολογίας και θεόπτης Πατέρας, ο όσιος Θεόγνωστος, καταθέτει θεία νοήματα που πνέουν τη χάρη του Αγίου Πνεύματος στα κεφάλαια περί ιερωσύνης και τις προσωπικές του πνευματικές εμπειρίες που θέλγουν, προβληματίζουν, καθοδηγούν και ενισχύουν κάθε χριστιανό, ιδιαίτερα κάθε ιερωμένο παντός βαθμού.