Προϊδέαση

Ο ήχος της φωνής μας, η άρθρωση των φωνημάτων: τα γράμματα, οι ΛΕΞΕΙΣ, οιφράσεις –με τα νοήματα– ο ΛΟΓΟΣ ως ομιλία (δηλαδή έκφραση της σκέψης) καιως γραφή (ως διαιώνιση της σκέψης), υπήρξε το μεγάλο γεγονός –δωρεά της Φύ-σης– στο πρωτεύον μαστοφόρο θηλαστικό: τον Homo sapiens. Και σ’ αυτό τοφαινόμενο στηρίχθηκε η επιβίωσή του και ο πολιτισμός του. Ο άνθρωπος είναι ο Λόγος. Η σοφία του Λόγου ονομάζεται επιστήμη· τοήθος του Λόγου ονομάζεται ανθρωπιά· η ηδονή του Λόγου ονομάζεται λογοτεχνία. Ο Λόγος (που ταυτίζεται με τον Νου) είναι το «θεϊκό» φως στην ανθρώπινη ψυχή (Αριστοτ. Ρητορ. Γ’ 1411). Το βρέφος με τις άναρθρες κραυγές, σιγά-σιγά εξελίσσεται σε ομιλούντα άνθρωπο. 

Βέβαια χρειάστηκαν πάρα πολλά χρόνια να γίνει η κραυγή του ανθρώπου ομιλία (και ίσως δε φτάνει μια ολόκληρη ζωή να γίνει η ομιλία αυτή συνομιλία…). Ωστόσο, όταν η συνομιλία γίνει άγγιγμα αλήθειας και συμπάθειας, γίνεται ζωής βοηθός, και όταν γίνει άγγιγμα ψυχών και αγάπης, γίνεται άγγιγμα ευτυχίας. Η ομιλία δημιουργεί και συντηρεί τον «όμιλο» των ανθρώπων, όπου ο καλός ομιλητής εύκολα κυριαρχεί και καθοδηγεί τον όμιλο. Αν αυτό το χαρισματικό άτομο μπορεί και να γράφει τόσο καλά, τότε το γραπτό του (που είναι η αιωνίως ομιλούσα φωνή –κατά τον Πλάτωνα–) θα μείνει στην Ιστορία και θα τον κάνει αθάνατο. “Verba volant, scripta manent”. Το στόμα με τον σοφό λόγο, που φωτίζει τη ζωή και αλαφρώνει τον ανθρώπινο πόνο, δεν το σταματάει να μιλάει ούτε ο θάνατος.....