"Μέρες" της ΟΠΛΑ στη Θεσσαλονίκη
Τα χρώματα της βίας (1941-1945): (Μέσα από το αρχείο του Ν. Τσιρώνη)
Κυκλοφορεί
ISBN: 978-960-458-432-1
Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη, 12/2013
1η έκδ., Ελληνική, Νέα
€ 15.92 (περ. ΦΠΑ 6%)
Βιβλίο, Χαρτόδετο
21 x 14 εκ, 412 γρ, 322 σελ.
Περιγραφή

Η συλλογή στοιχείων για την Ιστορία της κατοχικής ΟΠΛΑ στη Θεσσαλονίκη, είναι και παραμένει και σήμερα, κατά τη γνώμη μου, εξαιρετικά κρίσιμη υπόθεση, λόγω της παρέλευσης ικανού χρόνου από τότε (1941 - 1945), τόσου ώστε έχει πλέον επέλθει η βιολογική φθορά των βασικών πρωταγωνιστών της δράσης της ΟΠΛΑ. Ακόμα ο εμφύλιος ο οποίος ακολούθησε συντέλεσε στην εξόντωση των περισσότερων στελεχών της ΟΠΛΑ.
Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, οι δυσχέρειες γίνονται περισσότερες για τον ερευνητή εξαιτίας της κυριαρχούσας μέχρι σήμερα ιδιότυπης ομερτά στους κύκλους των μελών της ΟΠΛΑ. Μιας σιωπής η οποία υπαγορεύτηκε από το ψυχροπολεμικό μετεμφυλιακό κλίμα και έγινε στη συνέχεια νοοτροπία και τρόπος ζωής. Οπωσδήποτε οφείλω να ομολογήσω ότι μετά την υπέρβαση της φάσης της συλλογής των δεδομένων, οδηγήθηκα τάχιστα στην αντίληψη πως ο βαθμός δυσκολίας του εγχειρήματος ήταν ακόμα πιο μεγάλος από ό,τι είχα αρχικά υπολογίσει...


[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]

ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΣΚΟΠΟΙ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΠΗΓΩΝ
Το ανέκδοτο υλικό
Τα εκδομένα βιωματικά κείμενα
Τα κομματικά αρχεία, (ΑΣΚΙ: αρχείο ΚΚΕ), τα κρατικά αρχεία (Ιστορικό Αρχείο Δήμου Θεσσαλονίκης, Αρχείο Εφετείου Θεσσαλονίκης) και ο τοπικός Τύπος Θεσσαλονίκης
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ
ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΤΗΝ ΚΑΤΟΧΙΚΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑΚΑΤΟΧΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ (1941-1945)
Χωροταξική κατανομή: οι συνοικισμοί της Θεσσαλονίκης
Οι δομές της γερμανικής διοίκησης
Η ελληνική διοίκηση
Τα Τάγματα Ασφαλείας στη Θεσσαλονίκη
Οι εθνικιστικές αστικές αντιστασιακές οργανώσεις στη Θεσσαλονίκη
Το ΕΑΜ και το συγκείμενο του 1944 - 1945
Οι επιπτώσεις στην ΟΠΛΑ
ΠΕΡΙΟΔΟΠΟΙΗΣΗ - ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΟΠΛΑ
Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ: ΤΗΣ ΣΑΜΠΟΤΑΡΙΣΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΗΣ ΤΩΝ ΗΜΙΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ 'ΠΡΟΔΡΟΜΗΣ ΟΠΛΑ': (1941 - 1942)
Η αντιστασιακή οργάνωση 'Ελευθερία' (Απρίλιος - Σεπτέμβριος 1941)
Οι δράσεις των ημιστρατιωτικών τμημάτων και της πρόδρομης ΟΠΛΑ (1941) στο πλαίσιο της 'Ελευθερίας'
Τα 'ημιστρατιωτικά' τμήματα
Η δράση της 'πρόδρομης' ΟΠΛΑ
Η εαμική αντίσταση (Σεπτέμβριος 1941 - Ιανουάριος 1943)
Η ένοπλη πάλη το 1942
ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΣΗΜΗΣ ΙΔΡΥΣΗΣ ΤΗΣ ΟΠΛΑ (ΟΜΑΔΑΣ ΠΕΡΙΦΡΟΥΡΗΣΗΣ ΛΑΪΚΩΝ ΑΓΩΝΩΝ) ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 1943 - 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1943)
Η σύσταση της ΟΠΛΑ (Ιανουάριος 1943)
Η δομή της ΟΠΛΑ και οι συνωμοτικοί κανόνες
ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΜΕΤΕΞΕΛΙΞΗΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΡΟΥΡΗΤΙΚΗΣ ΟΠΛΑ ΣΕ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΣΚΗΣΗΣ ΤΙΜΩΡΗΤΙΚΗΣ ΒΙΑΣ (7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1943 - ΑΠΡΙΛΙΟΣ 1944)
Η τιμωρητική ΟΠΛΑ
Διαδικασία λήψης και εκτέλεσης των τιμωρητικών αποφάσεων
Η ένοπλη δράση (23 Απριλίου 1943 - Απρίλιος 1944)
Οι φόνοι/εκτελέσεις για άγνωστο λόγο
Η δοκιμασία του σχήματος 'εφεδρικός ΕΛΑΣ/ΟΠΛΑ' ή ΟΠΛΑ/ανταρτικά σώματα: Απαρχές των μαζικών χτυπημάτων
ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΠΕΕΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΟΦΥΛΑΚΗΣ ΩΣ ΤΗΝ ΑΝΑΧΩΡΗΣΗ (23 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1944 - 19 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 1945)
Η ίδρυση της Εθνικής Πολιτοφυλακής: η σχέση της με την ΟΠΛΑ
Οι εκτελέσεις/φόνοι άγνωστης αιτίας
Ο ακήρυχτος πόλεμος Ταγμάτων-ΟΠΛΑ/εφεδρικού ΕΛΑΣ
Η σύμπραξη ΟΠΛΑ και Εθνικής Πολιτοφυλακής (ΕΠ)
Η σύμπραξη ΟΠΛΑ-ΕΠ-εφεδρικού ΕΛΑΣ
Κοινές επιχειρήσεις ανταρτών/ΟΠΛΑ
Αποστολές στο βουνό: Ιταλών, Γερμανών, Ρώσων, Πολωνών πρώην αιχμαλώτων
Οι εκτελέσεις της ΟΠΛΑ: τα μεμονωμένα χτυπήματα
Η ΔΙΑΤΑΞΗ ΠΕΡΙ 'ΦΥΣΙΚΩΝ ΑΥΤΟΥΡΓΩΝ' ΚΑΙ Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΟΠΛΑ
ΟΙ ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΤΟΥ Ν. ΤΣΙΡΩΝΗ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ
ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ - ΣΥΖΗΤΗΣΗ
Το παράδειγμα της ΟΠΛΑ Θεσσαλονίκης
Κριτική στο σύστημα απονομής 'Λαϊκής Δικαιοσύνης' από την ΟΠΛΑ
Τα θύματα της ΟΠΛΑ
Τα πρόσωπα της ΟΠΛΑ
Το αναλυτικό σχήμα πόλεμος - πολιτική βία - κοινωνικός ριζοσπαστισμός ως ερμηνευτικό εργαλείο
Η βία ως κοινωνικό φαινόμενο και οι αποχρώσεις της
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Βιογραφικά ορισμένων προσώπων που προαναφέρθηκαν
ΠΙΝΑΚΕΣ
ΑΝΑΦΟΡΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΟΝΟΜΑΤΩΝ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΟΡΩΝ