Η θεωρία του William Blake για την τέχνη και η σημασία του εικαστικού του έργου για την κατανόησή της

Κονταράτος, Γιάννης

Κυκλοφορεί

ISBN: 978-960-9535-59-5

Νήσος, Αθήνα, 11/2013

1η έκδ., Ελληνική, Νέα

€ 20.00 (περ. ΦΠΑ 6%)

Βιβλίο, Απροσδιόριστο δέσιμο

328 σελ.

Περιγραφή

Ο William Blake (1757-1827), ποιητής, ζωγράφος, χαράκτης και `προφήτης`, έζησε μάλλον αγνοημένος στην εποχή του. Από την αρχή όμως του 20ού αιώνα αναγνωρίστηκε ως ένας από τους σημαντικότερους ρομαντικούς ποιητές. Αντίθετα, το εικαστικό του έργο εξακολουθεί να φέρνει σε αμηχανία τους ιστορικούς της τέχνης, αντιστεκόμενο σε συγκρίσεις με τα έργα συγκαιρινών του ομοτέχνων και σε στυλιστικές κατηγοριοποιήσεις. Εκκινώντας από αυτή τη διαπίστωση, η παρούσα μελέτη επιχειρεί να κατανοήσει και να αποτιμήσει την εικαστική πρακτική του Blake όχι μόνο μέσω της μορφολογικής ανάλυσης των έργων του, αλλά και μέσω των απόψεων που έχει ο ίδιος εκφράσει για τη ζωγραφική. Οι απόψεις αυτές, διαπιστώνει ο συγγραφέας, παρότι αρκετά ιδιολεκτικά διατυπωμένες σε διαφορετικού προορισμού κείμενα, ακόμη και ποιητικά, συγκροτούν τελικά μια αρκετά συνεκτική, αλλά και αντισυμβατική θεωρία για την τέχνη, στενά συνυφασμένη με τις γνωσιολογικές, ηθικές, κοινωνικές και πολιτικές πεποιθήσεις του Blake, αλλά και ικανή να διερμηνεύσει τον πειραματικό χαρακτήρα των εικαστικών του επινοήσεων.

[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]

ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Ι. WILLIAM BLAKE: Η ΖΩΗ, ΤΟ ΕΡΓΟ ΚΑΙ Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ
Τα χρόνια της μαθητείας
Μια αλλαγή συντελείται
Η έκθεση του 1809
Τα τελευταία χρόνια
II. Η ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΤΟΥ ΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΕΙΚΑΣΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΟΥ BLAKE ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΜΕΧΡΙ ΤΙΣ ΜΕΡΕΣ ΜΑΣ
1. Η αντιμετώπιση του Blake από τους πρώτους βιογράφους και κριτικούς του
2. Από τον ύστερο 19ο στον 20ό αιώνα: η 'ανακάλυψη' του Blake
3. Επισκόπηση των συστηματικών μελετών για τον Blake
Μελέτες της ποίησής του από θεωρητικούς και ιστορικούς της λογοτεχνίας
Η μαρξιστική προσέγγιση του έργου του
Μελέτες για το εικαστικό έργο του από ιστορικούς τέχνης
Μελέτες για το εικαστικό έργο του από θεωρητικούς και ιστορικούς της λογοτεχνίας
III. Η ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΤΟΥ BLAKE ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ ΚΑΙ Η ΕΝΑΝΤΙΩΣΗ 'ΣΤΗ ΣΠΟΥΔΗ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ'
1. Η αντιμετώπιση της θεωρίας του Blake από τον Eaves: οι ερμηνευτικές δυσκαμψίες της ταξινόμησης
2. Παρατηρήσεις σχετικά με τη σχεδιαστική πρακτική του Blake
3. Μεταξύ φιλοσοφίας και τέχνης: η γενίκευση
4. Οι Tiziano, Correggio, Rubens και Rembrandt ως 'απαίσιοι και αμείλικτοι δαίμονες'
5. Τα μισόκλειστα μάτια και το σκοτείνιασμα της μνήμης
IV. Η ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ ΩΣ 'ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ' ΘΕΑΣΗΣ
1. Από το αισθητικό στο ηθικο-κοινωνικό
2. Τα σχόλια του Blake στις 'Ομιλίες' του Reynolds
3. Παρατηρώντας το Ωραίο με τα μάτια ενός 'εκλεπτυσμένου ευγενή'
4 Η διασύνδεση τέχνης και φιλοσοφίας στο ποίημα 'Μίλτων'
5. Η διαφωνία με τον Bacon
6. Η αντίθεση με τον Locke
7. Ζωγραφική και θεωρία της αντίληψης στον βρετανικό εμπειρισμό
V. ΤΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΤΟΥ BLAKE ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΠΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΙ Η ΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΣΕ ΠΙΟ 'ΠΡΩΤΟΓΟΝΕΣ' ΜΟΡΦΕΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ
1. Η διατήρηση της ακεραιότητας της ανθρώπινης μορφής και η εναντίωση στο chiaroscuro
2. Οι πριμιτιβιστικές ανησυχίες των Ευρωπαίων στα τέλη του 18ου αιώνα
3. Η υπονόμευση της προοπτικής και ο υβριδικός χώρος στα έργα του Blake
4. Η υπερβολή στην απόδοση του ανθρώπινου σώματος
5. Η ιδιόμορφη σχέση του Blake με την αρχαία ελληνική τέχνη
6. Η ρήξη με το κλασικό μέτρο μέσω της διακόσμησης και της συμμετρίας
7. Η αναζήτηση καλλιτεχνικών προτύπων σε άλλες εποχές και τόπους
8. Επανεξετάζοντας τη σχέση γραμμής και χρώματος στη θεωρία και το έργο του Blake
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΙΚΟΝΩΝ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ