Επιτομή κανονικού δικαίου
Κυκλοφορεί
ISBN: 978-960-7666-48-2
Μυγδονία, Θεσσαλονίκη, 2005
2η έκδ., Ελληνική, Νέα
€ 21.20 (περ. ΦΠΑ 6%)
Βιβλίο, Χαρτόδετο
24 x 17 εκ, 803 γρ, 481 σελ.
Περιγραφή

Η επιτομή αυτή του Κανονικού Δικαίου της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας αποτελεί σύνοψιν των μαθημάτων Κανονικού Δικαίου, τα οποία εδίδαξα εις τους προπτυχιακούς φοιτητάς της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης από του έτους 1968, και μετά την διαίρεσιν της Σχολής εις δύο Τμήματα, το 1982, εις τους προπτυχιακούς φοιτητάς του Τμήματος Ποιμαντικής και κοινωνικής Θεολογίας από του έτους αυτού μέχρι σήμερον. Το περιεχόμενον των μαθημάτων μου με την πάροδον του χρόνου υπέστη προσαρμογάς και βελτιώσεις, μικράς μεν αλλ` όμως ουσιαστικάς, εις ορισμένα θέματα Κανονικού Δικαίου, κατά τας παγιωθείσας εν τω μεταξύ εκκλησιολογικάς και κανονικάς απόψεις μου.
Η παρούσα έκδοσις δεν αποτελεί πλήρες σύστημα Κανονικού Δικαίου, αλλ` ως ο τίτλος αυτής δηλοί, επιτομήν αυτού. Επισυνάπτεται παράρτημα, το οποίον περιέχει τους θεσμούς διοικήσεως του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ως και την καταστατικήν νομοθεσίαν της Εκκλησίας εις την ελληνικήν επικράτειαν από της ιδρύσεως του νέου ελληνικού κράτους μέχρι σήμερον. Εάν ο Θεός μου χαρίση ζωήν, θα επιχειρήσω να συντάξω πλήρες, κατά το δυνατόν, σύστημα Κανονικού Δικαίου της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας.
Ευχαριστώ πολύ τον μαθητήν και συνεργάτην μου, νυν δε επίκουρον καθηγητήν του Κανονικού Δικαίου εις την Θεολογικήν Σχολήν του Α.Π.Θ., κ. Θεόδωρον Γιάγκου, δια το υπ` αυτού επιδειχθέν ενδιαφέρον δια την έκδοσιν αυτήν και διότι επεμελήθη αυτής. Επίσης ευχαριστώ τον εκδότη κ. Αθανάσιον Καγιάν δια την υπ` αυτού ανάληψιν της εκδόσεως.
Ο Μητροπολίτης Τυρολόης και Σερεντίου καθηγητής Παντελεήμων Ροδόπουλος, Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Βλατάδων, Πάσχα 1998


[Απόσπασμα από το κείμενο του προλόγου]

ΜΕΡΟΣ Α’ ΓΕΝΙΚΟΝ
Α' Εισαγωγικά
Η Εκκλησία
Το Δίκαιον
Η Εκκλησία και το Δίκαιον
Δίκαιον και Ηθική
Το Κανονικόν Δίκαιον
Το Κανονικόν Δίκαιον εν τω καθόλου συστήματι του Δικαίου
Η μέθοδος εκθέσεως του Κανονικού Δικαίου
Αι βοηθητικαί επιστήμαι του Κανονικού Δικαίου
Β' Αι πηγαί του Κανονικού Δικαίου
Έννοια και κατάταξις του Κανονικού Δικαίου
1. Αι θεμελιώδεις πηγαί
Η Αγία Γραφή
Η Ιερά Παράδοσις
Αι καλούμενοι αποστολικαί Εκκλησιαστικαί Διατάξεις
Η Διδαχή του Κυρίου δια των δώδεκα
Αποστόλων τοις έθνεσι
Η Διδασκαλία των Αποστόλων
Αι διαταγαί αι δια Κλήμεντος και κανόνες εκκλησιαστικοί των Αγ. Πατέρων
Αποστολικαί Διαταγαί
Οι Ιεροί Κανόνες
Οι Αποστολικοί Κανόνες
Οι κανόνες των Οικουμενικών Συνόδων
Οι κανόνες των Τοπικών Συνόδων
Οι κανόνες των Αγίων Πατέρων
2. Αι συμπληρωματικαί πηγαί
Αι κανονικαί διατάξεις των Πατριαρχικών Συνόδων - Σύνοδος Κων/πόλεως - Ενδημούσα Σύνοδος
Το έθιμον
3. Αι βοηθητικαί πηγαί
Αι ερμηνείαι επισήμων κανονολόγων
«Κλήσεις μητροπολιτών» (Notitiae Episcopatum)
Ρωμαϊκοί πολιτικοί νόμοι περί εκκλησιαστικών ζητημάτων
Η Εκκλησία και αι πηγαί του Δικαίου αυτής κατά την Τουρκοκρατίαν
4. Συλλογαί
Πρώτη περίοδος μέχρι του Διατάγματος των Μεδιολάνων (313)
Δευτέρα περίοδος από του 313 μέχρι της εκδόσεως της θεμελιώδους κανονικής συλλογής της Εκκλησίας (883)
Συλλογαί Ιερών Κανόνων
Εκκλησιαστικοπολιτικαί συλλογαί
Νομοκανόνες
Τρίτη περίοδος μετά την έκδοσιν του Νομοκανόνος (883) - Τουρκοκρατία
5. Νεώτεροι Καταστατικοί νόμοι των τοπικών Ορθοδόξων Αυτοκεφάλων Εκκλησιών
Γ' Η εφαρμογή των πηγών του Κανονικού Δικαίου
Το κύρος και η εφαρμογή των Ι. Κανόνων
Η ερμηνεία των Ι. Κανόνων
Η κατάργησις των Ι. Κανόνων
Ιεροί Κανόνες και πολιτικοί νόμοι περί εκκλησιαστικών ζητημάτων
ΜΕΡΟΣ Β’ ΤΟ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
Α' Ο εκκλησιαστικός οργανισμός
1. Σχέσις κληρικών και λαϊκών
2. Κληρικοί
Κτήσις της ιδιότητος του κληρικού
Προσόντα του χειροτονούντος
Προσόντα του χειροτονουμένου
Αποτελέσματα της χειροτονίας
Μοναχοί
Β' Τα όργανα της εκκλησιαστικής εξουσίας
1. Οικουμενικοί Σύνοδοι
2. Τοπικαί ή Επαρχιακαί Σύνοδοι
Η Μητροπολιτική σύνοδος
Η Πατριαρχική σύνοδος
Η Ενδημούσα σύνοδος
Η Μείζων σύνοδος
Η Διαρκής σύνοδος
3. Το επισκοπικόν επαρχιακόν πολίτευμα
Οι επίσκοποι
Οι Μητροπολίται
Οι Έξαρχοι - Οι Πατριάρχαι
Οι Αρχιεπίσκοποι
Οι Χωρεπίσκοποι και οι Βοηθοί Επίσκοποι
Τα κανονικά προσόντα των υποψηφίων επισκόπων
Η εκλογή και η χειροτονία των επισκόπων
Αι εκ της επισκοπικής χειροτονίας συνέπειαι
Η χηρεία της επισκοπής
Οι Πρεσβύτεροι
Οι Διάκονοι
ΜΕΡΟΣ Γ’ Η ΕΞΟΥΣΙΑ Ή ΔΙΟΙΚΗΣΙΣ ΕΝ ΤΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ
Α' Η διδακτική εξουσία
Β' Η ιερατική (αγιαστική-τελετουργική) εξουσία
Γ' Η διοικητική εξουσία
1. Περί της εκκλησιαστικής νομοθεσίας
2. Περί της διοικητικής εξουσίας επί προσώπων
3. Η εκκλησιαστική δικαστική εξουσία
Τα εκκλησιαστικά δικαστήρια και η αρμοδιότης αυτών
Το εκκλησιαστικόν Ποινικόν Δίκαιον
Τα εκκλησιαστικά παραπτώματα
Γενικά εκκλησιαστικά παραπτώματα
Παραπτώματα κληρικών
Αι εκκλησιαστικαί ποιναί
Ποιναί επιβαλλόμενοι εις πάντα τα μέλη της Εκκλησίας - Ποιναί επιβαλλόμενοι μόνον εις κληρικούς - Ποιναί επιβαλλόμενοι εις κληρικούς και μοναχούς - Ποιναί επιβαλλόμενοι μόνον εις μοναχούς
4. Το δίκαιον της εκκλησιαστικής περιουσίας
Το δίκαιον της Εκκλησίας να έχη περιουσίαν
Το υποκείμενον της εκκλησιαστικής περιουσίας
Περί της κτήσεως της εκκλησιαστικής περιουσίας
Η διοίκησις της εκκλησιαστικής περιουσίας
Διάκρισις εκκλησιαστικών πραγμάτων
ΜΕΡΟΣ Δ' Ο ΒΙΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
1. Ο Γάμος
Έννοια του γάμου και η δικαιοδοσία εις τα κατ' αυτόν
Αι δια την τέλεσιν του γάμου διατυπώσεις
Κωλύματα του γάμου
Τα απόλυτα ανατρεπτικά κωλύματα
Τα σχετικά ανατρεπτικά κωλύματα
Αναβλητικά κωλύματα
2. Το διαζύγιον
ΜΕΡΟΣ Ε’. ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ
Η εκκλησιαστική και η πολιτική εξουσία
Συστήματα υπαλληλίας
Συστήματα παραλληλίας
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
ΟΙ ΘΕΣΜΟΙ ΔΙΟΙΚΗΣΕΩΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΕΝ ΤΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑ [...]