Το βιβλίο συγκεντρώνει μελέτες και κείμενα του νεοελληνιστή πανεπιστημιακού Θεοδόση Πυλαρινού, που διατρέχουν την κυπριακή λογοτεχνική παραγωγή ενός περίπου αιώνα.

Τα μελετήματα της συλλογής κατανέμονται σε τρεις ενότητες, οι οποίες συμπίπτουν με την ιστορική πορεία και την κοινωνική πραγματικότητα της Κύπρου, όπως τις αποτύπωσε η λογοτεχνία στις σελίδες της: Οι χρόνοι της κυπριακής αναγέννησης, Οι μεσοπολεμικές ανησυχίες, Αγώνες και αγωνίες στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα. Παρουσιάζουν εμβληματικές μορφές των Κυπριακών Γραμμάτων, που συνέβαλαν στη διαμόρφωση και πρώτη ακμή της κυπριακής λογοτεχνίας, καλύπτουν την παροικιακή κυπριακή λογοτεχνική παραγωγή της Αιγύπτου, την παρουσία κυπρίων λογοτεχνών στην Ελλάδα του μεσοπολέμου και καταλήγουν με σημαντικούς ζώντες ποιητές.

Με υποδειγματική τεκμηρίωση και εξαντλητική έρευνα των πηγών, λογοτεχνικών εντύπων, αρχείων και εκδόσεων, ο συγγραφέας προσεγγίζει το λογοτεχνικό παρελθόν, καταθέτει τις αισθητικές, ιδεολογικές και κοινωνιολογικές αποτιμήσεις του, παρουσιάζει την ιδιοπροσωπία του κάθε λογοτέχνη αλλά και αναδεικνύει τις συνάφειες και τους κοινούς άξονες που διατρέχουν το έργο τους.

Καταδεικνύει τη διαχρονική εξέλιξη της κυπριακής λογοτεχνίας, την αναπόφευκτη συνομιλία της με τις ιστορικές μεταπτώσεις της Κύπρου και της Ελλάδας, την πνευματική συνάφεια και επικοινωνία της με την ελλαδική λογοτεχνική παραγωγή, καθώς και την εναλλαγή της εξωστρέφειας των Κυπρίων λογοτεχνών με την επάνοδο στον γενέθλιο χώρο και την απόθεση σ’ αυτόν του λογοτεχνικού αγαθού τους. Ο κοινότερος τόπος των μελετών είναι, αναπόφευκτα, η ίδια η ελληνική γλώσσα και η χρήση του κυπριακού ιδιώματος στον έντεχνο λόγο.