Στις 14 Φεβρουάριου 1902, 73 επιφανείς έμποροι του κέντρου της Αθήνας αποφάσισαν να ιδρύσουν τον σύλλογο εμπόρων με την επωνυμία ΕΜΠΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΘΗΝΩΝ «Δαπάνη εγγραφέντων ιδρυτών και συντηρήσει των μελών αυτού κοινωνικών σχέσεων και προς την από κοινού εν δεδομένη στιγμή υπεράσπισιν των εμπορικών αυτών συμφερόντων», όπως αναφέρεται στο άρθρο 1 του πρώτου καταστατικού που εγκρίθηκε από την κυβέρνηση με Βασιλικό Διάταγμα υπογραφόμενο από τον Γεώργιο τον Α΄ και τον υπουργό Εσωτερικών Ν. Τριανταφυλλάκο. Τα 100 χρόνια λειτουργίας του Συλλόγου συμπορεύονται με την ιστορική εξέλιξη του νεοελληνικού κράτους, μια πορεία που καταδεικνύει και αντικατοπτρίζει τον άρρητο δεσμό μεταξύ του δημιουργικού επιχειρηματικού κόσμου και της ανάπτυξης του ελληνικού αστικού κράτους. Το εμπόριο στήριξε πάντοτε (και συχνά πρωτοστάτησε) όλες τις προσπάθειες εκσυγχρονισμού της χώρας. (. . .) Από την ίδρυσή του ο Εμπορικός Σύλλογος Αθηνών υπήρξε αξιόπιστος σύμβουλος και συνεργάτης των ελληνικών κυβερνήσεων συμβάλλοντας ουσιαστικά στην αντιμετώπιση ζητημάτων που σχετίζονται με την οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική πρόοδο. (. . .)

[Απόσπασμα από το κείμενο του προλόγου]