Η Βυζαντινή Νομισματική αποτελεί μία βασική πτυχή του βυζαντινού πολιτισμού. Τα βυζαντινά νομίσματα υπήρξαν έργα τέχνης -απεικονίστηκαν σε αυτά θρησκευτικές και αυτοκρατορικές μορφές αλλά και σύμβολα-, μέσα οικονομικών συναλλαγών και προπαγάνδας αλλά και ιστορικά-αρχαιολογικά δεδομένα πληροφόρησης. Στην παρούσα μελέτη αναλύονται τα ονόματα, οι ισοτιμίες και η εικονογραφία των βυζαντινών νομισμάτων αλλά και η οργάνωση και η λειτουργία των βυζαντινών νομισματοκοπείων. Με την έκδοση αυτής της μελέτης δίδεται σε κυκλοφορία ένα εύχρηστο εγχειρίδιο της Βυζαντινής Νομισματικής στα ελληνικά, το οποίο θεωρώ ότι θα είναι χρήσιμο στους συλλέκτες νομισμάτων για την ονοματολογία και την τυπολογία των βυζαντινών νομισμάτων, έχει σύγχρονη βιβλιογραφική ενημέρωση και πραγματεύεται παράλληλα με τα νομισματικά θέματα πτυχές της οικονομικής ζωής των Βυζαντινών.
Αρχικά δίνεται ένα σύντομο περίγραμμα -χωρισμένο σε τρεις περιόδους, πρωτοβυζαντινή (324-565), μεσοβυζαντινή (565-1081) και υστεροβυζαντινή (1081-1453)- της Βυζαντινής Ιστορίας, του ιστορικού πλαισίου της Βυζαντινής Νομισματικής. Ακολουθούν τρία κεφάλαια στα οποία μελετώνται 1) τα ονόματα και οι ισοτιμίες των βυζαντινών νομισμάτων, 2) η εικονογραφία των βυζαντινών νομισμάτων και 3) η οργάνωση και η λειτουργία των βυζαντινών νομισματοκοπείων, ενώ καθένα από αυτά τα κεφάλαια χωρίζεται σε τρία υποκεφάλαια. Η Βυζαντινή Νομισματική χωρίζεται σε τρεις περιόδους: πρώιμη βυζαντινή νομισματική περίοδος (324-1090), μέση βυζαντινή νομισματική περίοδος (1090-1259) και ύστερη βυζαντινή νομισματική περίοδος (1259-1453), με βάση τυπολογικά (έκδοση νέων νομισματικών τύπων από τον Αλέξιο Α` Κομνηνό) και εικονογραφικά (περισσότερα εικονογραφικά θέματα στην παλαιολόγεια περίοδο) χαρακτηριστικά. Ένα σημαντικό χρονολογικό όριο στη Βυζαντινή Νομισματική είναι το 1090, όταν ο Αλέξιος Α` Κομνηνός μεταρρύθμισε το βυζαντινό νομισματικό σύστημα. Επίσης, με το 1259 -την Πρωτοχρονιά αυτού του έτους στέφθηκε συναυτοκράτορας ο Μιχαήλ Η` Παλαιολόγος- αρχίζει η παλαιολόγεια περίοδος, η οποία χαρακτηρίζεται από το πλούσιο νομισματικό εικονογραφικό θεματολόγιο και τις τυπολογικές αλλαγές στο νομισματικό σύστημα (νέοι νομισματικοί τύποι που παραπέμπουν σε δυτικοευρωπαϊκές επιδράσεις). Η παλαιολόγεια περίοδος χωρίζεται και αυτή σε τρεις περιόδους: στην πρώιμη (1259/61-1304), τη μέση (1304-1367) και την ύστερη (1367-1453) νομισματική περίοδο, με βάση την έκδοση του βασιλικού το 1304 και του σταυράτου το 1367 αλλά και τις βασικές αλλαγές στο νομισματικό σύστημα της παλαιολόγειας περιόδου που οφείλονται στην έκδοση αυτών των νέων αργυρών νομισμάτων της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.

[Απόσπασμα από το κείμενο της εισαγωγής της έκδοσης]