Γλώσσα, κοινωνία, ιστορία: Τα Βαλκάνια

Πρακτικά Διεθνούς Συνεδρίου, Θεσσαλονίκη 11-12 Νοεμβρίου 2001

Συλλογικό έργο

Μετάφραση: Anderson, D. || Bar, Josseline || Hendry, Andrew || Lillie, B. || Markham, Chris || Whitehouse, Deborah || Αραποπούλου, Μαρία || Σαπιρίδου, Ανδρομάχη || Χρίτη, Μαρία

Επιμέλεια κειμένου: Χριστίδης, Αναστάσιος - Φοίβος, 1946-2004

Κυκλοφορεί

ISBN: 978-960-7779-40-3

Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, Θεσσαλονίκη, 12/2007

1η έκδ., Αγγλικά, Ελληνική, Νέα

€ 38.54 (περ. ΦΠΑ 6%)

Βιβλίο, Χαρτόδετο

501 σελ.

Περιγραφή

Γλώσσα, κοινωνία, ιστορία: Τα Βαλκάνια. Η τριπλή αυτή διαπλοκή είναι ο μόνος θεμιτός -επιστημονικά- δρόμος για τη μελέτη της γλώσσας. Και αναδεικνύει μια συστατική διάσταση του φαινομένου «γλώσσα» - την αξιακή διάσταση: τη διάσταση των συμβολικών / φαντασιακών επενδύσεων που διαπερνούν το σώμα της γλώσσας, ως συνδηλώσεις που καθορίζουν την αξία των γλωσσικών εργαλείων για τους χρήστες τους. Η αξιακή διάσταση της γλώσσας συναντιέται με την ιστορία και υφίσταται ποικίλες ανασημασιοδοτήσεις. Η δημιουργία των εθνών-κρατών και η συνάντησή της με τη γλώσσα ορίζει μια κρίσιμη περίοδο ανασημασιοδοτήσεων αυτής της κατηγορίας. Και το βαλκανικό σκηνικό εικονογραφεί χαρακτηριστικά αυτή τη γλωσσική φαινομενολογία. Μπορεί να δει κανείς καταρχήν αυτό που συχνά ξεχνιέται ή αποσιωπάται με τη φυσικοποίηση της σχέσης των εννοιών «έθνος» και «γλώσσα», το ότι δηλαδή οι δυο αυτές έννοιες δεν συνδέονται με έναν φυσικό, γενετικό τρόπο. (...)

[Απόσπασμα από το κείμενο του προλόγου]

ΠΡΟΛΟΓΟΣ, Δ. ΦΑΤΟΥΡΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ: ΔΥΟ ΛΟΓΙΑ, G. DRETTAS
ΠΡΟΛΟΓΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ, Α.-Φ. ΧΡΙΣΤΙΔΗΣ
ΜΕΡΟΣ Α
Ε. Σκοπετέα: Γλωσσική συνείδηση στα Βαλκάνια: 18ος-20ος αιώνας
G. Drettas: Ελληνικά για όλους: θεωρία και πρακτικές των γλωσσών (ευρείας) επικοινωνίας
Ε. Βουτυρά: Εθνογένεση, αποκλειστικότητα και το μοντέλο της μητρικής γλώσσας στα Βαλκάνια
ΜΕΡΟΣ Β
B. Ersanli: Ονομάζοντας την τουρκική γλώσσα πολιτικά: οθωμανική γλώσσα, γλώσσα του ήλιου, γλώσσα του Αζερμπαϊτζάν
R. Bugarski: Μετρώντας γλώσσες στα Βαλκάνια: η περίεργη αριθμητική της σερβοκροατικής
B. Jaksic: Η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και η διάσπαση της γλώσσας
S. Monnesland: Η κοινωνιογλωσσική κατάσταση στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη
ΜΕΡΟΣ Γ
E. Martinell Gifre - Φ. Ευθυμίου: Η παρουσία των 'Ελλήνων' στα χρονικά, τις ταξιδιωτικές διηγήσεις και στην ισπανόφωνη και καταλανόφωνη λογοτεχνία του 16ου και 17ου αιώνα
Ν. Γιακωβάκη: Γλώσσα, γεωγραφία, ιστορία: Ο W.M. Leake και οι νεοελληνικές του έρευνες (1814)
Δ. Σταματόπουλος: Από τον Κρατύλο στον Έρδερο: Διαστάσεις του γλωσσικού ζητήματος στην Οθωμανική Αυτοκρατορία (τέλη του 19ου αιώνα)
S. Paker: Επίδραση-Μίμηση-Μετάφραση ή Μετάφραση-Μίμηση-Επίδραση; Μια προβληματική αμοιβαία σχέση στον λογοτεχνικό-ιστορικό λόγο του Mehmet Fuat Koprulu
ΜΕΡΟΣ Δ
N. Reiter: Βαλκανολογία και Ευρωγλωσσολογία
C. Truchot: Γλώσσες προσκεκλημένες, γλώσσες αυτόκλητες στα Βαλκάνια: Η περίπτωση της γαλλικής
B. Beci: Τα κοινά χαρακτηριστικά των βαλκανικών γλωσσών υπό το φως της αλβανικής γλώσσας
N. Aretov: Εθνική μυθολογία και οι γλωσσικοί της πόροι: Η βουλγαρική περίπτωση
A. Hranova: Η μάχη για έναν θησαυρό: Η δημιουργία της βουλγαρικής εθνικής γλώσσας κατά τον 19ο αιώνα: Η περίπτωση του λεξικού
Α. Ιωαννίδου: Η επιστημονική ιδιότητα ως 'πατριωτική αποστολή': ο αυτοπροσδιορισμός του γλωσσολόγου στις επιστολές του Ljubomir Miletic προς τον Vatroslav Jagic
ΜΕΡΟΣ Ε
V. Aarbakke: Στρατηγικές και διλήμματα περιθωριακών γλωσσικών ομάδων
Σ. Μπέης: Γλώσσα και εθνοτική ταυτότητα: η περίπτωση της βλάχικης γλώσσας
Σ. Χατζησαββίδης: Η κοινή Ρομανές και η ποικιλία των τσιγγάνικων γλωσσών των Βαλκανίων: από τη γλωσσ(ολογ)ική μυθοπλασία στην εθνογενετική ιδεολογία
Τ. Κωστόπουλος: Ετερογλωσσία και αφομοιωτικοί σχεδιασμοί: η περίπτωση της ελληνικής Μακεδονίας μετά την απελευθέρωση (1913-1925)
Κ. Τσιτσελίκης: Γλωσσική πολιτική και δίκαιο στα Βαλκάνια: η περίπτωση των μουσουλμάνων της Ελλάδας