Αριστοτέλης και Erman McMullin
Ιχνηλατώντας τις καταβολές του σύγχρονου επιστημονικού ρεαλισμού
Κυκλοφορεί
ISBN: 978-960-456-374-6
Ζήτη, Θεσσαλονίκη, 2/2013
1η έκδ., Ελληνική, Νέα
€ 19.08 (περ. ΦΠΑ 6%)
Βιβλίο, Χαρτόδετο
21 x 15 εκ, 480 γρ, 303 σελ.
Περιγραφή

Η σκέψη του Αριστοτέλη μάς ενδιαφέρει σήμερα, επειδή είναι γόνιμη, πλούσια σε νοήματα, ανοιχτή σε συνεχή διάλογο με τον σύγχρονο φιλοσοφικό προβληματισμό και την επιστημονική σκέψη. Το βιβλίο αυτό παρακολουθεί ιδέες και έννοιες της αριστοτελικής φιλοσοφίας που γονιμοποιούν τα επιχειρήματα του Ernan McMullin -ενός σύγχρονου φιλοσόφου της επιστήμης, μαθητή του Erwin Schrodinger- στην προσπάθειά του να θεμελιώσει μια ρεαλιστική εικόνα για την επιστήμη και τον κόσμο.
Το κεντρικό νήμα που διαπερνά τη μελέτη αυτή είναι η `απαγωγή`, ένας υποθετικός-δυναμικός τρόπος του σκέπτεσθαι, που εισάγεται από τον Αριστοτέλη και καλλιεργείται από τον Ernan McMullin ως το είδος του συμπερασμού που μπορεί να μας μεταφέρει πίσω και πέρα από το υλικό της αισθητηριακής εποπτείας, στην ανακάλυψη δυνάμεων και δομών της μικροφυσικής και μακροφυσικής κλίμακας.
Στη βάση αυτής της δυναμικής και γνωσιακά αισιόδοξης αντίληψης για την πραγματικότητα, ο αναγνώστης εισάγεται σε μια συζήτηση για την `επιστημονική εξήγηση`, την απαγωγή, την επαγωγή, τον νου και τη φαντασία, ιδέες του Αριστοτέλη που βλασταίνουν και καρποφορούν στον στοχασμό του Ernan McMullin.


[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]

Πρόλογος της Δήμητρας Σφενδόνη-Μέντζου
Πρόλογος τον συγγραφέα
Εισαγωγή
Μέρος Ι. Από την Προβλεπτική Επιστήμη στο Εξηγητικό Μοντέλο
1. Ο αριστοτελικός αποδεικτικός συλλογισμός
Αλήθεια και εξηγητική επιτυχία
2. Προβλεπτική και αποδεικτική επιστήμη
3. Η πλατωνική παράδοση του 'σώζειν τα φαινόμενα'
4. Θεωρητική επιστήμη: ρεαλισμός και οντολογία
5. Μοντέλα και δομική εξήγηση
Ρεαλισμός και αντιρεαλισμός
Η θεωρία των μοντέλων του Ernan McMullin
Μέρος II. Απαγωγή και Ρεαλισμός
1. Απαγωγή: Αριστοτέλης
Απαγωγή εις το αδύνατον
2. Απαγωγή: Charles S. Peirce
Έμπνευση-εικασία-υπόθεση
Μια τυπική μορφή συμπερασμού;
3. Charles S. Peirce και Ernan McMullin
Μέρος III. Αριστοτέλης: συλλογισμός, επαγωγή, νους, φαντασία
1. Συλλογισμός
2. Συλλογισμός και επαγωγή
3. Ατελής επαγωγή
4. Επαγωγή και ανακάλυψη
5. Επαγωγή και Νους
Επαγωγή και νους στα αριστοτελικά παραδείγματα
6. Νους και φαντασία
Νοείν και φαντάσματα
7. Απαγωγή και φαντασία
Μέρος IV. Απαγωγή, Υποκαθορισμός και Επιστημικές Αρετές
1. Η απαγωγική στρατηγική υπέρ του ρεαλισμού
2. Petitio Principii
3. Υποκαθορισμός: η θέση Duhem-Quine
4. Υποκαθορισμός και αποτίμηση των θεωριών
5. Η πρόκληση του Bas van Fraassen
6. Το πρόβλημα της επιλογής θεωριών
Επιστημικές αρετές
Διαχρονικές αρετές
Επιλογικά
Bιβλιογραφία
Ευρετήριo