Μια πολυσύνθετη και δημιουργική προσωπικότητα, όπως εκείνη του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, δεν ήταν δυνατόν να μην προσελκύσει την προσοχή και το ενδιαφέρον των ειδικών. Ο μονήρης βίος του, η αποστασιοποίησή του από τη ζωή και τον κόσμο, η ανιδιοτέλειά του, η επίμονη τάση του να συναναστρέφεται τους φτωχούς και τους πένητες στις φτωχογειτονιές, η κάπως αντιφατική σχέση του με τον πατέρα του και πολλά άλλα έγιναν και εξακολουθούν να γίνονται αντικείμενο μελέτης. Η παρούσα γραφή προσπαθεί να δώσει την άποψη ενός παιδαγωγού, του οποίου το επιστημονικό ενδιαφέρον επικεντρώνεται στις κοινωνικές όψεις της αγωγής και στη μελέτη των διαπροσωπικών σχέσεων και επικοινωνίας. Μέσα από το πρίσμα αυτό διερευνώνται οι διαπροσωπικές σχέσεις του μεγάλου δασκάλου με το οικογενειακό περιβάλλον και οι επιπτώσεις τους στον ίδιο και το έργο του, και επιχειρείται μια συνολική ερμηνεία της πολυσχιδούς και πολυδιάστατης προσωπικότητάς του.

[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]