Η Αθήνα εξακολουθεί, ακόμη και σήμερα, να αποτελεί σημείο αναφοράς του δυτικού πολιτισμού, όχι μόνο επειδή σ` αυτήν εδραιώθηκε το δημοκρατικό πολίτευμα, αλλά και για το εξαιρετικά υψηλό πολιτισμικό της επίπεδο, ιδίως κατά τους κλασικούς χρόνους. Δεν είναι μόνο η κλασική και η ελληνιστική περίοδος που αξίζει να μνημονευθούν, αφού στην Αθήνα επιβίωσαν σπουδαία δείγματα της ρωμαϊκής εποχής, της χριστιανικής περιόδου και εξαιρετικά αρχιτεκτονικά έργα της νεοκλασικής εποχής.
Τα περισσότερα από τα μνημεία αυτά αποτέλεσαν επί αιώνες πηγή έμπνευσης για την αναβίωση του αρχαίου πνεύματος, στην Ιταλία αρχικά και σε ολόκληρη την Ευρώπη αργότερα. Έτσι, πλήθος περιηγητές, καλλιτέχνες, αρχιτέκτονες, ποιητές, λογοτέχνες, κλασικιστές και ρομαντικοί, κατέγραψαν και ζωγράφισαν τα μνημεία της Αθήνας όπως επιβίωσαν διαχρονικά, τόσο κατά τους αιώνες της δόξας, όσο και στους χαλεπούς χρόνους της Τουρκοκρατίας που ακολούθησαν.
Ένα μεγάλο τμήμα της έκδοσης αναφέρεται στην αναβίωση της Αθήνας, από τα χρόνια της ανεξαρτησίας και έπειτα, και ιδιαίτερα στην εποχή που επιλέχθηκε να γίνει η πρωτεύουσα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους. Έτσι, στον τόμο αυτό παρουσιάζονται και τα νέα πολεοδομικά σχέδια για τη διαμόρφωση της πόλης, καθώς και τα μνημειακά συγκροτήματα που ανεγέρθηκαν με τις χορηγίες των μεγάλων ευεργετών σε σχέδια των σημαντικότερων αρχιτεκτόνων της εποχής.
Τα μνημεία αυτά, από τις αρχές του 20ου αιώνα, πλαισιώθηκαν από πλήθος αρχιτεκτονικά έργα - πολλά από τα οποία σώζονται ως σήμερα, που εξυπηρετούσαν τις ανάγκες μιας δυναμικά αναπτυσσόμενης πρωτεύουσας. Πρόκειται για αξιόλογα δείγματα των νέων ευρωπαϊκών τάσεων, τα οποία οικοδομήθηκαν δίπλα σε ιστορικά μνημεία της πόλης.
[Απόσπασμα από κείμενο παρουσίασης εκδότη ή έκδοσης]