Η μετάφραση των λογοτεχνικών κειμένων, μέσα στην ιστορικότητά της, λειτούργησε ως κεντρική αρτηρία που αιμοδότησε και τις ίδιες τις γραμματείες και την επιστημονική μελέτη τους. Γι` αυτό:
- η καταγραφή των μεταφράσεων έργων της νεοελληνικής λογοτεχνίας σε άλλες γλώσσες
- η μελέτη των πρακτικών που εφαρμόστηκαν κατά τη δεξίωση έργων της νεοελληνικής λογοτεχνίας στις διάφορες χώρες και γλώσσες υποδοχής
- η δυναμική που ανέπτυξε η συνάντηση του νεοελληνικού με το ξένο μέσα σε αυτό το πλαίσιο
Όλα αυτά, συνιστούν κεντρικά κεφάλαια της συζήτησης για τον ρόλο του νεοελληνικού στο παγκόσμιο.
Ο τόμος ""... γνώριμος και ξένος...". Η νεοελληνική λογοτεχνία σε άλλες γλώσσες" περιέχει εισηγήσεις επιστημόνων που παρουσιάστηκαν σε δύο ημερίδες που οργάνωσε το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, στις οποίες μελετάται, καταγράφεται και αξιολογείται το φαινόμενο της μετάφρασης της νεοελληνικής λογοτεχνίας σε 17 άλλες γλώσσες, από τις απαρχές μέχρι την έναρξη του 21ου αιώνα.
Τα αποτελέσματα της έρευνας διαμορφώθηκαν σε ηλεκτρονική βάση δεδομένων και σταδιακά εισάγονται σε ειδική ενότητα της "Πύλης για την ελληνική γλώσσα" του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας, όπου και είναι διαθέσιμα στην έρευνα και στην εκπαίδευση:
http://www.greek-language.gr/greekLang/literature/bibliographies/from_greek/index.html