Τραγωδία και ιστορία
Η κριτική του νεωτερικού πολιτισμού στο νεανικό έργο του Γκέοργκ Λούκατς (1902-1918)
Κυκλοφορεί
ISBN: 978-960-221-539-5
Αλεξάνδρεια, Αθήνα, 10/2016
2η έκδ., Ελληνική, Νέα
€ 33.92 (περ. ΦΠΑ 6%)
Βιβλίο, Χαρτόδετο
24 x 17 εκ, 847 γρ, 495 σελ.
Περιγραφή

Ο Γκέοργκ Λούκατς είναι ευρύτατα γνωστός ως ένας από τους θεμελιωτές της μαρξιστικής φιλοσοφίας του 20ού αιώνα. Έτσι η πρώιμη φάση της διανοητικής του παραγωγής, η οποία προηγήθηκε της αιφνίδιας στράτευσής του στο κομμουνιστικό κίνημα στα τέλη του 1918, κατά κανόνα αγνοήθηκε από τους μελετητές του έργου του, τουλάχιστον μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του `60, και παραμένει ακόμα σχετικά αδιερεύνητη.
Το βιβλίο αυτό προσφέρει μια ενδελεχή κριτική ανασυγκρότηση του λεγόμενου `προμαρξιστικού έργου` του Λούκατς και καινοτομεί αναζητώντας την εσωτερική δυναμική των νεανικών του ερευνών, πέρα από τη σκιά της καθιερωμένης πρόσληψής τους. Η έμφαση δίνεται στα βασικά ερωτήματα που ανακινούνται στις εργασίες του για την κοινωνιολογία και την ιστορία της τέχνης, τη φιλοσοφία της τέχνης και του πολιτισμού, την ηθική και αισθητική φιλοσοφία, καθώς και την κοινωνική και πολιτική φιλοσοφία. Στον πυρήνα της ανασυγκρότησης τοποθετείται το ερώτημα για την ιστορικότητα και την αχρονικότητα των `μορφών` (αισθητικών, ηθικών κ.ά.), το οποίο απασχολούσε τον Λούκατς σε όλη αυτή την περίοδο. Τούτη ακριβώς την αντίθεση συμπυκνώνει το δίπολο `τραγωδία και ιστορία`, ιδωμένη συγχρόνως από τη σκοπιά του αιτήματος για μια σύνθεση των δύο προοπτικών. Υπ` αυτό το πρίσμα γίνεται δυνατή η ανασύνθεση της συναρπαστικής διαδρομής του νεαρού Λούκατς μέσα από τα σημαντικότερα ρεύματα της αστικής διανόησης των αρχών του 20ού αιώνα και τίθενται οι βάσεις για τη βαθύτερη κατανόηση της κατοπινής στροφής του στον μαρξισμό.


[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]

Ευχαριστίες
Συντομογραφίες
Εισαγωγή
1. Διερευνώντας τους κοινωνικούς-ιστορικούς όρους του μοντέρνου δράματος
1.1. Εννοιολογικά και μεθοδολογικά προβλήματα της ιστορίας της Λογοτεχνίας
1.2. Το κοινωνικό-ιστορικό πλαίσιο του μοντέρνου δράματος
1.3. Η ύστερη αστική κοσμοθεώρηση και το μοντέρνο δράμα
1.4. Η εξελικτική ιστορία και το μέλλον του μοντέρνου δράματος
2. Νεωτερικός πολιτισμός και κοσμοθεωρησιακή αναζήτηση
2.1. Η αισθητική κουλτούρα της νεωτερικότητας
2.2. Το δοκίμιο ως μέσο κοσμοθεωρησιακής αναζήτησης
2.3. Τέχνη και ζωή στη νεωτερικότητα
2.4. Από τον 'παλαιό' στον 'νέο εστέτ'
2.5. Ήρωες της αυτομορφοποίησης
2.6. Η μεταφυσική κοσμοθεώρηση της τραγωδίας
2.7. Νέες ερευνητικές προοπτικές στο τέλος της 'περιόδου των δοκιμίων'
3. Το αγεφύρωτο χάσμα μεταξύ της τέχνης και της ζωής
3.1. Η θεωρία συγκρότησης αντικειμένων του 'νοτιοδυτικογερμανικού νεοκαντιανισμού' (Χ. Ρίκερτ, Ε. Λασκ)
3.2. Το εγχείρημα μιας νεοκαντιανής αισθητικής του έργου τέχνης
3.3. Η 'φυλακή της υποκειμενικότητας' και το παράδοξο των εκφραστικών μορφών
3.4. Από το παράδοξο της επικοινωνίας στο παράδοξο του έργου τέχνης
3.5. Η φαινομενολογία της αισθητικής συμπεριφοράς και η τραγωδία της τέχνης
3.6. Η βιωματική πραγματικότητα ως στρεβλή μορφή αντικειμενικότητας
3.7. Το χάσμα μεταξύ καθαρού βιώματος και βιωματικής πραγματικότητας
3.8. Μετατοπίσεις στο ερευνητικό πρόγραμμα για την τραγωδία της αισθητικής μορφής
4. Ιστορία και ουτοπία
4.1. Τα θεωρητικά θεμέλια της 'ιστορικοφιλοσοφικής δοκιμής'
4.2. Το πρόβλημα της ιστορικότητας του έργου τέχνης στην Αισθητική
4.3. Η αντίθεση μεταξύ αρχέτυπου και προβληματικού πολιτισμού
4.3.1. Ο κλειστός πολιτισμός και οι λογοτεχνικές μορφές του
4.3.2. Ο προβληματικός πολιτισμός και το μυθιστόρημα
4.4. Η τυπολογία του μυθιστορήματος
4.5. Ο Ντοστογιέφσκι και η ουτοπία της ψυχικής πραγματικότητας
Επίλογος: Από την κριτική του πολιτισμού στην πολιτική
Βιβλιογραφία
Ευρετήριο ονομάτων