ΓΕΝΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
§1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ. ΓΕΝΕΣΗ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
1. Ιστορική εξέλιξη
Ελευθερία και δημοκρατία βαδίζουν παράλληλα. Από την άποψη αυτή δεν φαίνεται να έχουν άδικο οι συγγραφείς εκείνοι, που αναζητούν τα πρώτα ίχνη των ατομικών ελευθεριών στην αρχαία Αθήνα, όπου γεννήθηκε και ευδοκίμησε το δημοκρατικό πολίτευμα. Στην αρχαία αθηναϊκή δημοκρατία η παντοδυναμία του πολίτη συμβαδίζει με την παντοδυναμία του νόμου. Σε αυτόν ακριβώς τον λόγο οφείλεται ο σεβασμός του πρώτου στο δεύτερο. Προσωπική ελευθερία και κρατική υπεροχή, που σήμερα εμφανίζονται από πολλούς συγγραφείς ως διαλεκτικά ασυνδύαστες, θέση και αντίθεση, βρήκαν στην άμεση αθηναϊκή δημοκρατία τον επιτυχέστερο συνδυασμό τους.
Κάτω από αυτό το πρίσμα θα ήταν ίσως ορθότερη η κατανόηση των `ατομοκρατικών` αντιλήψεων των αρχαίων Ελλήνων και κυρίως των διδασκαλιών της στοάς, οι οποίες, όπως γράφει ο L. Duguit, επηρέασαν τον 16ο αιώνα τους προτεστάντες συγγραφείς και στη συνέχεια τους νεώτερους δημοσιολόγους. Τα θεμελιώδη δικαιώματα αποτελούν προσταευόμενες από το δίκαιο βασικές πλευρές της ανθρώπινης υπόστασης και δραστηριότητας. Με την έννοια αυτή και χωρίς την απαίτηση της ύπαρξης ενός ιδιαίτερου και υπερέχοντος συνταγματικού κειμένου με την σημερινή έννοια, θεμελιώδη δικαιώματα ανιχνεύονται στην αρχαία Ελλάδα. Ελευθερία και ισότητα, βασικές αρχές της αρχαίας ελληνικής δημοκρατίας, αποτελούν `μητρικά δικαιώματα`, θεμελιώδεις αρχές, οι οποίες προσδιορίζουν νομικά το status του πολίτη. Η απόλαυσή τους περισσότερο φαίνεται ν` αποτελεί νομική κατάσταση, παρά απλή εξωνομική πραγματικότητα. Η ελευθερία προσλαμβάνει θεμελίωση φυσικού δικαίου, όπως επιβεβαιώνει η ρήση του ρήτορα Αλκιδάμαντα, την οποία διασώζει ο Αριστοτέλης: `και ως εν τω Μεσσηνιακώ λέγει Αλκιδάμας, ελευθέρους αφήκε πάντας ο θεός, ουδένα δούλον η φύσις πεποίηκεν`. [...]
Συνταγματικά δικαιώματα
Γενικό μέρος - Ειδικό μέρος. Σύστημα συνταγματικού δικαίου - Τόμος Γ - Τεύχη Ι - ΙΙΙ
€ 65.00 (περ. ΦΠΑ 6%)
Βιβλίο, Χαρτόδετο
703 σελ.
τ. 3
Περιγραφή
ΤΟΜΟΣ Γ'
ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ
Κεφ.ΙΑ'. ΓΕΝΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
§1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ. ΓΕΝΕΣΗ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
1. Ιστορική εξέλιξη
2. Ατομικά δικαιώματα και φυσικό δίκαιο
3. Διεθνής Κατοχύρωση
4. Τα Συνταγματικά Δικαιώματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση
5. Τα Συνταγματικά Δικαιώματα στα Ελληνικά Συντάγματα
ΤΜΗΜΑ Ι. ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ. ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΘΕΣΜΟΙ
6. Προερμηνευτικές βάσεις στο πεδίο των συνταγματικών δικαιωμάτων
§2 Η ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΑΤΟΜΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
7. Ο αμυντικός χαρακτήρας και η κατά του κράτους κατεύθυνση των ατομι(κιστι)κών δικαιωμάτων
8. Τα ατομι(κιστι)κά δικαιώματα. Νομικά σύνορα κράτους-κοινωνίας και δημόσια δικαιώματα. Το αρνητικό περιεχόμενο
9. Ατομι(κιστι)κά δικαιώματα ή 'ελευθερίες'
10. Ο υποκειμενικός χαρακτήρας των ατομι(κιστι)κών δικαιωμάτων
§3 ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΘΕΣΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
11. Η μεταβολή των θεμελιωδών δικαιωμάτων
12. Τα συνταγματικά δικαιώματα ως 'ισχύον', 'αντικειμενικό' και 'υποκειμενικό' δίκαιο. Θεσμικές εγγυήσεις
13. Η αντικειμενική/θεσμική ερμηνεία. Δικαιώματα και θεσμοί
14. Γενικό και ειδικό πεδίο εφαρμογής
α. Η διάκριση
Κριτήρια διάκρισης
Οριοθετήσεις και περιορισμοί στο πεδίο της γενικής και των ειδικών σχέσεων
β. Γενικό πεδίο
Η γενική σχέση
Γενικό περιεχόμενο
γ. Ειδικό πεδίο
Η θεσμική εφαρμογή των θεμελιωδών δικαιωμάτων
Οι θεσμοί
Οι ειδικές σχέσεις
Θεσμικό περιεχόμενο. Ελαστικότητα δικαιωμάτων
15. Η αρχή της βασικής ισχύος των συνταγματικών δικαιωμάτων
§4 ΑΙΤΙΩΔΗΣ ΣΥΝΑΦΕΙΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΘΕΣΜΩΝ
16. Περιεχόμενο. Αντικειμενικά στοιχεία των νομικών μορφωμάτων
17. Η αιτιώδης συνάφεια (φυσική σχέση) δικαιωμάτων και θεσμών
18. Η ύπαρξη αιτιώδους συνάφειας ως λόγος περιορισμού του δικαιώματος
19. Η έλλειψη αιτιώδους συνάφειας ως λόγος απαγόρευσης περιορισμού του δικαιώματος
20. Η έκταση του περιορισμού
21. Οι αντικειμενικοί εξωτερικοί όροι
§5 ΔΙΑΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ 'ΤΡΙΤΕΝΕΡΓΕΙΑ' ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
22. Η διαπροσωπική ενέργεια
23. Η 'τριτενέργεια'
24. Οι θεωρίες της τριτενέργειας
Η θεωρία της άμεσης τριτενέργειας
Η θεωρία της έμμεσης τριτενέργειας
25. Η 'έκταση' της 'τριτενέργειας'
26. Η 'τριτενέργεια' στον ελληνικό νομικό χώρο
ΤΜΗΜΑ II. Ο ΠΥΡΗΝΑΣ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ
§6 ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ
27. Ορισμός και διακρίσεις των συνταγματικών δικαιωμάτων
Ορισμός
Διακρίσεις
28. Ο 'κύκλος' του δικαιώματος
§7 Ο ΠΥΡΗΝΑΣ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ
29. Ο 'πυρήνας' του δικαιώματος
30. Προστατευόμενο αγαθό. Εννοιολογικοί προσδιορισμοί
31. Ικανότητα κτήσης. Φορείς των συνταγματικών δικαιωμάτων
α. Η γενική ικανότητα δικαίου
β. Νομικά πρόσωπα
32. Παραίτηση
§8 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ. ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ
33. Status negatives, status actives, status socialis
34. Πολιτικά κοινωνικά και οικονομικά δικαιώματα
Ατομικά δικαιώματα
Κοινωνικά δικαιώματα
Πολιτικά δικαιώματα
35. Αμυντικό, προστατευτικό και διεκδικητικό περιεχόμενο
Αμυντικό περιεχόμενο
Προστατευτικό περιεχόμενο
Διασφαλιστικό περιεχόμενο
ΤΜΗΜΑ III. Η ΑΣΚΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ
§9 Η ΑΣΚΗΣΗ (ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ) ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ
36. Η άσκηση (περιφέρεια) του δικαιώματος
37. Η ικανότητα άσκησης
Έννοια
Ανήλικοι κ.λπ.
Άδειες
38. Ελευθερία και όροι (χρόνος, τόπος, τρόπος) άσκησης
§10 ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΗΣ
39. Οριοθετήσεις
40. Το τρίπτυχο: νομιμότητα, κοινωνικότητα, χρηστότητα
41. Η ρήτρα της συνταγματικής νομιμότητας
42. Η ρήτρα της κοινωνικότητας
Η κοινωνική οριοθέτηση των συνταγματικών δικαιωμάτων
Το γενικό συμφέρον
Τα δικαιώματα των άλλων
43. Η ρήτρα της χρηστότητας
α. Τα χρηστά ήθη
β. Η απαγόρευση κατάχρησης
Έννοια
Η απαγόρευση κατάχρησης ως γενική συνταγματική αρχή
Ειδικά Θέματα
§11 ΟΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ [...]
§12 ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
Κεφ.ΙΒ΄. ΕΙΔΙΚΟ ΜΕΡΟΣ
§13 ΤΑ ΜΗΤΡΙΚΑ ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ
§14 Η ΦΥΣΙΚΗ ΥΠΟΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
§15 Η ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΥΠΟΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ
Κεφ.ΙΑ'. ΓΕΝΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
§1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ. ΓΕΝΕΣΗ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
1. Ιστορική εξέλιξη
2. Ατομικά δικαιώματα και φυσικό δίκαιο
3. Διεθνής Κατοχύρωση
4. Τα Συνταγματικά Δικαιώματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση
5. Τα Συνταγματικά Δικαιώματα στα Ελληνικά Συντάγματα
ΤΜΗΜΑ Ι. ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ. ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΘΕΣΜΟΙ
6. Προερμηνευτικές βάσεις στο πεδίο των συνταγματικών δικαιωμάτων
§2 Η ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΑΤΟΜΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
7. Ο αμυντικός χαρακτήρας και η κατά του κράτους κατεύθυνση των ατομι(κιστι)κών δικαιωμάτων
8. Τα ατομι(κιστι)κά δικαιώματα. Νομικά σύνορα κράτους-κοινωνίας και δημόσια δικαιώματα. Το αρνητικό περιεχόμενο
9. Ατομι(κιστι)κά δικαιώματα ή 'ελευθερίες'
10. Ο υποκειμενικός χαρακτήρας των ατομι(κιστι)κών δικαιωμάτων
§3 ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΘΕΣΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
11. Η μεταβολή των θεμελιωδών δικαιωμάτων
12. Τα συνταγματικά δικαιώματα ως 'ισχύον', 'αντικειμενικό' και 'υποκειμενικό' δίκαιο. Θεσμικές εγγυήσεις
13. Η αντικειμενική/θεσμική ερμηνεία. Δικαιώματα και θεσμοί
14. Γενικό και ειδικό πεδίο εφαρμογής
α. Η διάκριση
Κριτήρια διάκρισης
Οριοθετήσεις και περιορισμοί στο πεδίο της γενικής και των ειδικών σχέσεων
β. Γενικό πεδίο
Η γενική σχέση
Γενικό περιεχόμενο
γ. Ειδικό πεδίο
Η θεσμική εφαρμογή των θεμελιωδών δικαιωμάτων
Οι θεσμοί
Οι ειδικές σχέσεις
Θεσμικό περιεχόμενο. Ελαστικότητα δικαιωμάτων
15. Η αρχή της βασικής ισχύος των συνταγματικών δικαιωμάτων
§4 ΑΙΤΙΩΔΗΣ ΣΥΝΑΦΕΙΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΘΕΣΜΩΝ
16. Περιεχόμενο. Αντικειμενικά στοιχεία των νομικών μορφωμάτων
17. Η αιτιώδης συνάφεια (φυσική σχέση) δικαιωμάτων και θεσμών
18. Η ύπαρξη αιτιώδους συνάφειας ως λόγος περιορισμού του δικαιώματος
19. Η έλλειψη αιτιώδους συνάφειας ως λόγος απαγόρευσης περιορισμού του δικαιώματος
20. Η έκταση του περιορισμού
21. Οι αντικειμενικοί εξωτερικοί όροι
§5 ΔΙΑΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ 'ΤΡΙΤΕΝΕΡΓΕΙΑ' ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
22. Η διαπροσωπική ενέργεια
23. Η 'τριτενέργεια'
24. Οι θεωρίες της τριτενέργειας
Η θεωρία της άμεσης τριτενέργειας
Η θεωρία της έμμεσης τριτενέργειας
25. Η 'έκταση' της 'τριτενέργειας'
26. Η 'τριτενέργεια' στον ελληνικό νομικό χώρο
ΤΜΗΜΑ II. Ο ΠΥΡΗΝΑΣ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ
§6 ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ
27. Ορισμός και διακρίσεις των συνταγματικών δικαιωμάτων
Ορισμός
Διακρίσεις
28. Ο 'κύκλος' του δικαιώματος
§7 Ο ΠΥΡΗΝΑΣ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ
29. Ο 'πυρήνας' του δικαιώματος
30. Προστατευόμενο αγαθό. Εννοιολογικοί προσδιορισμοί
31. Ικανότητα κτήσης. Φορείς των συνταγματικών δικαιωμάτων
α. Η γενική ικανότητα δικαίου
β. Νομικά πρόσωπα
32. Παραίτηση
§8 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ. ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ
33. Status negatives, status actives, status socialis
34. Πολιτικά κοινωνικά και οικονομικά δικαιώματα
Ατομικά δικαιώματα
Κοινωνικά δικαιώματα
Πολιτικά δικαιώματα
35. Αμυντικό, προστατευτικό και διεκδικητικό περιεχόμενο
Αμυντικό περιεχόμενο
Προστατευτικό περιεχόμενο
Διασφαλιστικό περιεχόμενο
ΤΜΗΜΑ III. Η ΑΣΚΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ
§9 Η ΑΣΚΗΣΗ (ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ) ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ
36. Η άσκηση (περιφέρεια) του δικαιώματος
37. Η ικανότητα άσκησης
Έννοια
Ανήλικοι κ.λπ.
Άδειες
38. Ελευθερία και όροι (χρόνος, τόπος, τρόπος) άσκησης
§10 ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΗΣ
39. Οριοθετήσεις
40. Το τρίπτυχο: νομιμότητα, κοινωνικότητα, χρηστότητα
41. Η ρήτρα της συνταγματικής νομιμότητας
42. Η ρήτρα της κοινωνικότητας
Η κοινωνική οριοθέτηση των συνταγματικών δικαιωμάτων
Το γενικό συμφέρον
Τα δικαιώματα των άλλων
43. Η ρήτρα της χρηστότητας
α. Τα χρηστά ήθη
β. Η απαγόρευση κατάχρησης
Έννοια
Η απαγόρευση κατάχρησης ως γενική συνταγματική αρχή
Ειδικά Θέματα
§11 ΟΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ [...]
§12 ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
Κεφ.ΙΒ΄. ΕΙΔΙΚΟ ΜΕΡΟΣ
§13 ΤΑ ΜΗΤΡΙΚΑ ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ
§14 Η ΦΥΣΙΚΗ ΥΠΟΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
§15 Η ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΥΠΟΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ