«Τι πρόσφερε η Ισπανία στην επιστήμη; Τίποτα». απαντάει με βεβαιότητα η Εγκυκλοπαίδεια του Ντιντερό. Σήμερα, δύο αιώνες μετά, και σε έναν τόμο «γνωριμίας», τη θέση του αφορισμού παίρνουν άλλα ερωτήματα: Ποια είναι η πορεία της ισπανικής επιστήμης στις τελευταίες δεκαετίες του 20ού αιώνα και γιατί ακολουθήθηκε αυτή η πορεία; Και πιο συγκεκριμένα, ποια είναι η πορεία της ισπανικής ιστοριογραφίας; Τι παρήγαγαν και ποια γνώμη έχουν για την παραγωγή τους οι ισπανοί ιστορικοί; (...)
Τα κείμενα που συλλέχθηκαν στον παρόντα τόμο εκπροσωπούν όλες τις ηλικίες ιστορικών, δηλαδή ιστορικούς που έζησαν τον εμφύλιο αλλά και εκείνους που γεννήθηκαν και εκπαιδεύτηκαν σε ένα ανελεύθερο μεν καθεστώς αλλά χωρίς τις εμπειρίες της εμφύλιας διαμάχης. Οι ιστορίες που μας διηγούνται είναι βιωμένες ιστορίες. (...)
[Απόσπασμα από το κείμενο του προλόγου]