Το παρόν πόνημα έχει ως αντικειμενικό σκοπό να αναλύσει και να ερμηνεύσει τη στρατιωτική πολιτική που ασκήθηκε κατά την περίοδο της οθωνικής μοναρχίας, ιδιαίτερα μάλιστα κατά την πρώτη δεκαετία (1833-1843), η οποία αποτελεί εξάλλου την περίοδο της θεσμικής θεμελίωσης του νεοελληνικού κράτους με σημασία καθοριστική για τις επόμενες δεκαετίες. Στη μέχρι σήμερα υπάρχουσα βιβλιογραφία, σε ό,τι αφορά την περίοδο βασιλείας του Όθωνος (1833-1962), ενώ έχουν δημοσιευτεί πλήθος μελέτες, άλλες γενικού ενδιαφέροντος, άλλες με θέματα εξειδικευμένα, δεν έχει υπάρξει καμία συστηματική αναφορά και ανάλυση της στρατιωτικής πολιτικής, η οποία δεν παρουσιάζει απλώς ενδιαφέρον, αλλά είναι κομβικής σημασίας για την κατανόηση των επιδιώξεων του κράτους που μόλις τότε είχε δημιουργηθεί.
Σε πολλές από τις μέχρι τώρα μελέτες, που αναφέρονται στην τριακονταετή βασιλεία του Όθωνος διακρίνει κανείς μία έντονη ιδεολογικοπολιτική φόρτιση στον τρόπο προσέγγισης και στην ερμηνεία των γεγονότων, ιδιαίτερα, μάλιστα σε ζητήματα που αφορούν την τύχη των αγωνιστών της εθνικοαπελευθερωτικής επανάστασης του 1821. Έτσι, άλλοι καταγγέλουν την πολιτική των Βαυαρών ως "ανθελληνική" ή ως "αντιδημοκρατική" και άλλοι αισθάνονται την ανάγκη να υπερασπισθούν το θρόνο και τις πολιτικές επιλογές του Μονάρχη, μετατοπίζοντας έτσι το πρόβλημα στις μεταγενέστερες ιδεολογικοπολιτικές και πολιτειακές διαμάχες και εκτιμήσεις. Κάτι τέτοιο, όμως, εκτός του ότι αποτελεί μία επικίνδυνη, επιστημονικά, ιστορική αφαίρεση, αγνοεί τις ιδιαίτερες οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές συντεταγμένες των πρώτων, μετά την ανεξαρτησία, χρόνων του ελληνικού κράτους. Υπό την έννοια αυτή, θα πρέπει να θεωρήσουμε ότι χαρακτηρισμοί "αντιμοναρχικό δημοκρατικό κίνημα" από τη μία ή "πολιτική Αναμορφωτού της Ελλάδος" (Σκανδάμης) από την άλλη, όταν αναφερόμαστε στον πρώτο εστεμμένο του ελληνικού κράτους, δεν προσφέρει τίποτα στην ανάλυση μας.
Η εργασία είναι χωρισμένη σε τρία μέρη. Στο πρώτο μέρος, προηγείται ένα εισαγωγικό κεφάλαιο, στο οποίο αναλύεται το κοινωνικό και πολιτικό πλαίσιο της υπό εξέταση περιόδου. Πιο συγκεκριμένα, εξετάζεται ο χαρακτήρας της ταξικής διαστρωμάτωσης όπως αποκρυσταλλώθηκε στην ύστερη φάση της τουρκοκρατίας, καθώς και οι προσδοκίες των συγκεκριμένων κοινωνικών τάξεων μέσα στις συνθήκες λειτουργίας του νεοσύστατου κράτους. Το ίδιο κεφάλαιο εξετάζει το ζήτημα που αφορά τις πολιτικές επαγγελίες των Βαυαρών, τον τρόπο, δηλαδή, της οργάνωσης του κράτους που θέλουν να δώσουν και την απήχηση και εφαρμογή που έχουν αυτές οι δυτικογενείς αντιλήψεις, τις οποίες κομίζουν, οινωνια. Κάτω από το πρίσμα της αντιπαράθεσης μεταξύ κράτους και κοινωνίας, εξετάζεται, στο ίδιο κεφάλαιο, η σύμπηξη και η σημασία των σχέσεων "πελατείας -
προστασίας" που διατρέχουν ολόκληρο τον κοινωνικό ιστό. [...]
(από το προλογικό σημείωμα του συγγραφέα)