Η προσωρινή κράτηση είναι ένας θεσμός, τα ανώτατα όρια του οποίου διαγράφονται από τον ίδιο το νόμο (Σύνταγμα και ΚΠΔ). Με τη συμπλήρωση των εν λόγω ορίων ο κατηγορούμενος απολύεται από τις φυλακές. Η διάρκεια της κάθε φορά διατασσόμενης προσωρινής κρατήσεως δεν εξικνείται πάντοτε ως τα προβλεπόμενα ανώτατα όριά της. Είναι ενδεχόμενος ο τερματισμός της με πρωτοβουλία του κατηγορουμένου. Μια πρωτοβουλία που εκδηλώνεται είτε με άσκηση προσφυγής κατά του οικείου εντάλματος (άρθρο 285 ΚΠΔ) είτε με υποβολή από μέρους του σχετικής αιτήσεως προς τον ανακριτή, το δικαστικό συμβούλιο ή το δικαστήριο (άρθρα 286, 291 ΚΠΔ). Ακριβώς οι δύο τελευταίες μορφές πρωτοβουλίας του κατηγορουμένου (προσφυγή - αίτηση) αποτελούν το αντικείμενο επεξεργασίας του πρώτου και δεύτερου κεφαλαίου του παρόντος έργου, ενώ στο τελευταίο κεφάλαιο παρουσιάζεται η θέση της νομολογίας απέναντι στο πρόβλημα.