Οικονομία, πολιτική και εθνική ιδεολογία
H διαμόρφωση των εθνικών κομμάτων στη Φιλιππούπολη του 19ου αιώνα
Κυκλοφορεί
ISBN: 978-960-524-273-2
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο Κρήτης , 4/2009
1η έκδ., Ελληνική, Νέα
€ 34.84 (περ. ΦΠΑ 6%)
Βιβλίο, Χαρτόδετο
24 x 17 εκ, 606 σελ.
Περιγραφή

Η διαμόρφωση αντίπαλων εθνικών κομμάτων και η ρήξη στους κόλπους της Ορθόδοξης κοινότητας της Φιλιππούπολης δεν αποτελούν απλώς ένα από τα πολλά επεισόδια του λεγόμενου Βουλγαρικού Ζητήματος και της αντιπαράθεσης του βουλγαρικού με τον ελληνικό εθνικισμό στα οθωμανικά Βαλκάνια του 19ου αιώνα. Αποτελούν την πρώτη και την οξύτερη, σε αυτή τη φάση, σύγκρουση των δύο εθνικισμών σε τοπικό επίπεδο. Οι εξελίξεις στη Φιλιππούπολη θα δώσουν, το 1851, την αφορμή για την πρώτη δημόσια αντιπαράθεση των δύο εθνικιστικών λόγων. Την ίδια περίοδο, βρίσκονται σε εξέλιξη πρωτόγνωρες οικονομικές και κοινωνικές διεργασίες, αποκρυσταλλώνονται νέες κοινωνικές συμμαχίες και αναπτύσσονται νέες μορφές πολιτικής κινητοποίησης. Βασισμένο σε εκτενή και συνδυασμένη χρήση ποικίλων ανέκδοτων και δημοσιευμένων πηγών, το βιβλίο ανιχνεύει το σύνθετο αυτό τοπίο στις διάφορες πτυχές του, θέτει υπό αμφισβήτηση τις κατεστημένες προσεγγίσεις της νεότερης ιστορίας της πόλης και προτείνει ένα εναλλακτικό σχήμα για την κατανόηση και την ερμηνεία των εθνοποιητικών διεργασιών στα Βαλκάνια του 19ου αιώνα.


[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ
ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ ΚΑΙ ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΗΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1
Η Φιλιππούπολη και η ενδοχώρα της: δυναμικές και διακυβεύματα
Η φυσική γεωγραφία: Φυσικός πλούτος και επικοινωνία
Δρόμοι και πόλεις. Το οικιστικό πλέγμα
Διοικητική και εκκλησιαστική γεωγραφία. Τάσεις και διακυβεύματα
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2
Η κληρονομιά του 18ου αιώνα
H εποχή των Κιρτζαλήδων και η Φιλιππούπολη
Η Φιλιππούπολη εμπορικό και βιοτεχνικό κέντρο
Τσελεμπήδες και συντεχνίτες
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3
Η Φιλιππούπολη του κεφαλαίου και των μεταρρυθμίσεων
Το γενικό πολιτικό και οικονομικό πλαίσιο
Η εικόνα της Φιλιππούπολης του Τανζιμάτ
Μεταξύ Φιλιππούπολης και Κωνσταντινούπολης
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΟΙ ΟΡΘΟΔΟΞΟΙ ΠΡΟΚΡΙΤΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΤΟΥΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4
Το γένος των Τσαλίκοφ
Τζελέπηδες και Μπεγλικτσήδες: Οι 'άνθρωποι του Σουλτάνου'
Οι Τσαλίκοφ τσορμπατζήδες Φιλιππουπόλεως
Τα οικονομικά της Κεντρικής Ελληνικής Σχολής: Ένας καθρέφτης πολιτικών ανακατατάξεων και ηγεμονικών στρατηγικών
Μεταξύ 'οθωμανικού ελληνισμού' και 'αναγεννώμενης βουλγαρικότητας'
Η παρακμή του μπεγλικιού. Αναπροσαρμογές και ρήξεις
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5
Ο Μιχαλάκης Γκιουμουσγκερδάνης και οι 'αμπάδες του μιριού'
Η κοινωνική προέλευση των Γκιουμουσγκερδάνηδων
Η απομάκρυνση από την συντεχνία
Σαγιάκι για τον νικηφόρο στρατό του Σουλτάνου
Οι 'αμπάδες του μιριού'
Πίστη, υπόληψη και οι απαρχές του Ορθόδοξου χριστιανικού 'οθωμανισμού'
Η γενίκευση της οικονομικής σύγκρουσης
Γκιουμουσγκερδάνηδες και Τσαλίκοφ. Μετέωρες γαμήλιες συμμαχίες και αντίπαλες στρατηγικές κοινωνικής ηγεμονίας
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ
Η ΕΝΔΟΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6
Η εκδήλωση της ρήξης
To νέο πολιτικό πεδίο του Τανζιμάτ και η Ορθόδοξη κοινότητα της Φιλιππούπολης
Ο πολιτικός ρόλος των συντεχνιών και η παρακμή των αμπατζήδων
Η νεοτσελεμπήδικη αντίδραση
Η κρίση νομιμοποίησης της Ορθόδοξης Εκκλησίας και η ρήξη Νικηφόρου - Στογιάν Τσαλίκοφ
Το 'κίνημα της Βουλγαρίας'. Συμβιβαστικές κινήσεις και ρήξεις σε Κωνσταντινούπολη και Φιλιππούπολη
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7
Η άρθρωση και οι υποδοχές της Εθνικής Ιδεολογίας
Οι φορείς της αντιπαράθεσης
Τα κείμενα και οι στρατηγικές τους
Οι υποδοχές της εθνικής ιδεολογίας, τα όρια και οι αντιφάσεις τους
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8
Η πορεία της ενδοκοινοτικής σύγκρουσης
Τα πρώτα χρόνια και οι πρώτοι τριγμοί στη θητεία του Χρυσάνθου του Λεσβίου
Το ιντερμέδιο του Κριμαϊκού. Η οικονομία του πολέμου και η θνησιγενής συμμαχία Μιχ. Γκιουμουσγκερδάνη - Σάλτσο Τσομάκοφ
Η υπόθεση της δημογεροντίας και η έξωση του Χρυσάνθου Φιλιππουπόλεως
Η οριστική ρήξη. Η αρχιερατική θητεία, η καθαίρεση και η εξορία του Παϊσίου Φιλιππουπόλεως
Συμπεράσματα
Οι 'πρωτοκαπιταλιστικές' συντεχνίες
Η περιφερειακή ενσωμάτωση
Το μεταρρυθμιζόμενο οθωμανικό κράτος και οι Ορθόδοξες ελίτ
Η αποτυχία ενός παραδοσιακού γάμου και οι δύο στρατηγικές ηγεμονίας και περιφερειακής ενσωμάτωσης
Η παράλληλη κρίση δύο παλαιών αντιπάλων
Το έθνος ως εγχείρημα ηγεμονίας
Η πορεία της σύγκρουσης στο πλαίσιο του Βουλγαρικού Ζητήματος