Οι αλλαγές στην οικονομία και στην ταξική διάρθρωση της ελληνικής κοινωνίας

1980-1994

Κάππος, Κώστας, 1937-2005 || Κυρίτσης, Νίκος || Πολυμερίδης, Γεώργιος Λ.

Φορέας επιμέλειας: Κέντρο Μαρξιστικών Ερευνών

Κυκλοφορεί

ISBN: 978-960-224-769-3

Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα, 7/1996

3η έκδ., Ελληνική, Νέα

€ 11.21 (περ. ΦΠΑ 6%)

Βιβλίο, Χαρτόδετο

21 x 14 εκ, 309 σελ.

Περιγραφή

Στα πρόθυρα του 21ου αιώνα, έγιναν στον κόσμο μεγάλες αλλαγές με την ανατροπή των σοσιαλιστικών καθεστώτων στη Σοβιετική Ένωση και στην Ευρώπη. Άλλαξε ο συσχετισμός των δυνάμεων υπέρ του ιμπεριαλισμού και σε βάρος των λαών. Εντάθηκε η επιθετικότητα των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων στον κόσμο. Συνεχίστηκε η διαδικασία ενοποίησης των καπιταλιστικών χωρών με την ένταξη νέων κρατών στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), με τη δημιουργία της NAFTA κλπ.
Στα τελευταία 15 χρόνια, έγιναν σημαντικές αλλαγές στην οικονομία και την κοινωνικοταξική διάρθρωση της ελληνικής κοινωνίας. Η μελέτη αυτών των αλλαγών, έχει ιδιαίτερη σημασία για το εργατικό και λαϊκό κίνημα στην πάλη για την κοινωνική πρόοδο και το σοσιαλισμό.
Η έρευνα αυτών των προβλημάτων, με βάση τη μαρξιστικολενινιστική θεωρία, που άρχισε το ΚΜΕ πριν από δύο χρόνια, αποτελεί μια συμβολή στην προσπάθεια αυτή. Αποτέλεσμα αυτής της 2χρονης δουλειάς είναι το βιβλίο που έχει ο αναγνώστης στα χέρια του.
Στο πρώτο μέρος αυτής της εργασίας, γίνονται αναλύσεις και εκτιμήσεις των οικονομικών αλλαγών στην Ελλάδα, που αφορούν στη διάρθρωση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ), τις εξωτερικές συναλλαγές, την οικονομική κρίση, το βάθεμα της εξάρτησης, τη συγκέντρωση και τη συγκεντροποίηση του κεφαλαίου, το βαθμό μονοπώλησης κλπ.
Στο δεύτερο μέρος, γίνεται θεωρητική προσέγγιση της εμφάνισης των κοινωνικών τάξεων γενικά, και στα διάφορα κοινωνικοοικονομικά συστήματα ιδιαίτερα. Εξετάζεται η αύξηση του πληθυσμού, ο οικονομικά ενεργός πληθυσμός, η αύξηση της μισθωτής εργασίας και οι ταξικές ανισότητες στον κόσμο. Αναλύεται η πορεία αύξησης των γραμμών της παγκόσμιας εργατικής τάξης και της αστικής τάξης και γίνεται σύντομη αναφορά στα ενδιάμεσα κοινωνικά στρώματα.
Το τρίτο μέρος αναφέρεται στη μαρξιστική αντίληψη για τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα των κοινωνικών τάξεων και στρωμάτων στον καπιταλισμό. Εξετάζεται ειδικά η ταξική διάρθρωση της ελληνικής κοινωνίας και οι αλλαγές που έγιναν σ` αυτήν, και κυρίως στην εργατική τάξη, στα κοινωνικά στρώματα και στην αστική τάξη. [. . .]

ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ:
Γιώργος Πολυμερίδης-Νίκος Κυρίτσης,
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (1980-1994)
Εισαγωγή
Οι εξελίξεις στην οικονομία
Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν
Διάρθρωση του ΑΕΠ
Εξωτερικό εμπόριο
Η οικονομική εξάρτηση της Ελλάδας
Η ελληνική οικονομία σε κρίση
Πτώση του βιοτικού επιπέδου
Συσσώρευση κεφαλαίου
Ακαθάριστες επενδύσεις
Κλαδική κατανομή των επενδύσεων
Κατανομή των επενδύσεων σε τεχνολογικό εξοπλισμό και δαπάνες οικοδομών
Πηγές πόρων
Συγκέντρωση και συγκεντροποίηση του κεφαλαίου
Επιχειρήσεις με βάση το απασχολούμενο κεφάλαιο
Αλλαγές στην κλίμακα της απασχόλησης των επιχειρήσεων
Εμπορικά καταστήματα και απασχόληση
Ο βαθμός μονοπώλησης της ελληνικής οικονομίας
Πολυεθνικά μονοπώλια στην Ελλάδα
Μονοπώληση της βιομηχανίας
Μονοπώλια στην αγροτική οικονομία
Η μονοπώληση του εμπορίου
Τα μονοπώλια σε άλλους τομείς
Μονοπώληση του τραπεζικού συστήματος
Το εφοπλιστικό κεφάλαιο
Η χρηματιστική ολιγαρχία των εφοπλιστών
Ηλεκτρονικά και άλλα μέσα μαζικής επικοινωνίας
Ασφαλιστικές εταιρίες
Άλλες εταιρίες προσφοράς υπηρεσιών
Παράρτημα πινάκων του πρώτου μέρους
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ:
Νίκος Κυρίτσης, ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΤΑΞΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
Εισαγωγή
Η εμφάνιση των τάξεων
Χαρακτηριστικά γνωρίσματα των τάξεων
Οι τάξεις στα διάφορα κοινωνικά συστήματα
Η αύξηση του πληθυσμού στον κόσμο και οι ανισότητες
Ο οικονομικά ενεργός πληθυσμός του κόσμου
Η αύξηση της μισθωτής εργασίας
Η παγκόσμια καπιταλιστική τάξη
Ενδιάμεσα κοινωνικά στρώματα
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ:
Κώστας Κάππος,
ΤΑΞΙΚΗ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
Εισαγωγή
Η μαρξιστική αντίληψη για τις τάξεις και τα στρώματα στην καπιταλιστική κοινωνία
Η ταξική διάρθρωση της ελληνικής κοινωνίας
Εργατική τάξη: ρόλος και εσωταξική διάρθρωση
Τα μεσαία στρώματα
α) Ορισμένα γενικά ζητήματα
β) Τα παλαιά μεσαία στρώματα της πόλης (ΠΜΣ)
γ) Ο αγροτικός οικονομικά ενεργός πληθυσμός
δ) Η διανόηση
Η αστική τάξη
Αστικές και μικροαστικές αντιλήψεις για τις τάξεις και τα στρώματα της καπιταλιστικής κοινωνίας
Πολιτική δράση και ενότητα της εργατικής τάξης
Παράρτημα πινάκων του τρίτου μέρους