Για το έργο του αυτό (1862) που θεωρείται από τα σημαντικότερα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, ο Ουγκό αφιέρωσε περισσότερο από δεκαπέντε χρόνια και μάλιστα την περίοδο που υπήρξε η πιο δημιουργική της ζωής του ως μυθιστοριογράφου.
Μέσα από τις σελίδες του Α΄ τόμου παρελαύνουν οι ταπεινοί και καταφρονεμένοι, οι περιθωριακοί, οι απόβλητοι της κοινωνίας, συνθέτοντας μια πελώρια αλλά ρεαλιστική κοινωνική τοιχογραφία. ΟΙ μορφές των ηρώων, καλών ή κακών, έχουν γίνει θρύλοι: Ο κατάδικος Γιάννης Αγιάννης, ο άσπλαχνος αστυνομικός Ιαβέρης, η μικρή Τιτίκα, ο ρομαντικός Μάριος, ο ηρωικός Γαβριάς, ο κακοποιός Θεναρδιέρος...