Τρίπρακτη τραγικοκωμωδία με 17 πρόσωπα: 11 άντρες και 6 γυναίκες, επίσης πολλά κεφάλια ρινόκερων

ΠΡΟΣΩΠΑ
Νοικοκυρά
Μπακάλισσα
Ζαν
Μπερανζέ
Γκαρσόνα
Μπακάλης
Γεράκος
Σοφολογιότατος
Καφετζής
Ντέζη
Κος Παπιγιόν
Ντιντάρ
Μποτάρ
Κα Βοδάρ
Πυροσβέστης
Κος Ζαν
Η γυναίκα του κου Ζαν

Αντρικός μονόλογος: σελ. 194-198 (ΜΠΕΡΑΝΖΕ)

Δεν θα συνθηκολογήσω. Δεν θα γίνω σαν και σας”  φωνάζει ο ήρωας του Ρινόκερου μπροστά στον πειρασμό του κομφορμισμού.Αλλά δυστυχώς ο συγγραφέας του δεν κατάφερε να το αποφύγει. Θα εξηγηθούμε. Ήταν εύλογο και δίκαιο, μαζί με ολόκληρο το Παρίσι, να τον χρίσουμε αληθινό ποιητή και πατέρα της φαλακρής τραγουδίστριας. Αλλά, ένας ένθερμος υποστηρικτής του σκοταδισμού, έχει το δικαίωμα να τον κατηγορήσει ότι, αφού ανακάλυψε το παράξενο του καθημερινού παραλόγου, ο Ιονέσκο βυθίστηκε και ο ίδιος στην πορεία του μέσα σε αυτό, όπως και στον συμβολισμό που ο ίδιος διακηρύττει ότι τον απεχθανόταν.

Μπ. Πουαρό – Ντελπές / Le Monde 1-1-1960 

Καταρχήν, δεν απορρίπτω παράλογες ιστορίες, φτάνει μόνο να είναι σύντομες. Ανάμεσα στους ανθρώπους που μελετάνε τα φαινόμενα τη διαταραχής του πνεύματος, υπάρχουν αρκετοί που τους αρέσει η φαιδρή τους πλευρά και τη συμπληρώνουν με χιούμορ.

Ο Ευγένιος Ιονέσκο δεν διστάζει να μας βαραίνει με ατέλειωτη θλίψη για τρεις ώρες, που μου φάνηκαν πιο μεγάλες σε διάρκεια από τρεις καλοκαιρινές νύχτες −ή πιο σωστά τρεις χειμωνιάτικες−, αλλά έχει την ικανότητα αρκετές φορές να μας κάνει να γελάμε.

Τις άλλες στιγμές πειραματίζεται, με όλες του τις δυνάμεις, σε έναν συστηματικό παραλογισμό. Γεύεται την ανισορροπία με μια ολοφάνερη ευφορία. Περιπλανιέται στην τύχη, και βυθίζεται ηδονικά στις απέραντες πεδιάδες του αλλόκοτου παράλογου.

Όλα αυτά δεν θα ήταν και τόσο σοβαρά, αν ο κύριος Ιονέσκο δεν προσπαθούσε, πάνω από όλα τα άλλα, να σκεφτεί. Αλίμονο, σκέφτεται! Μας το αποδεικνύει το σημείωμα που υπάρχει στο πρόγραμμα, το όποιο κλείνει και ως σχήμα και ως σκέψη με μια οριστική και αρκετά δυνατή διαβεβαίωση. «Κάθε προσπάθεια να απαλλαγείς από την ανθρωπότητα είναι παράλογη».

Ζ.Ζ. Γκοτιέ, Φιγκαρό 1-3-1953