[...] Πλούσια ερεθίσματα για τη μελέτη της βιώσιμης ανάπτυξης των νησιών μας έχει προσφέρει το Συμβούλιο της Επικρατείας, διαμορφώνοντας έναν συνεκτικό κώδικα αρχών και κανόνων για την αντιμετώπιση κάθε σχεδόν προβλήματος που σχετίζεται με το φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον τους. Σημαντική ώθηση προς την κατεύθυνση αυτή έδωσε και η επιστήμη, αναδεικνύοντας την ανάγκη επεξεργασίας διαφορετικών πολιτικών και δράσεων για τη διατήρηση του μοναδικού διεθνώς ελληνικού νησιωτικού χώρου. Αλλά και η κοινωνία των πολιτών βοήθησε σημαντικά στην ευαισθητοποίηση του κόσμου, λειτουργώντας συχνά ως φραγμός και ανάχωμα σε ισοπεδωτικές αντιλήψεις και πρακτικές.
Η ιδιαιτερότητα των νησιών συνίσταται στο γεγονός ότι, συχνά, φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον συμπλέκονται αρμονικά σε μία ενότητα. Όπως έλεγε ο μεγάλος στοχαστής Κορνήλιος Καστοριάδης εμπνευσμένος ιδίως από την Τήνο, πολλά από τα νησιά μας είναι, ή κατά κυριολεξία πριν από μερικές δεκαετίες ήταν, "χειροποίητα". Πράγματι, καλλιεργήσιμη γη, βοσκότοποι, δρόμοι, όρια των κτημάτων, στάβλοι, υποστατικά, σπίτια, εκκλησίες, παρεκκλήσια και ερημοκλήσια είναι αποκλειστικά δημιουργήματα του ανθρώπινου μόχθου και σπάνιας επινοητικότητας. [...]
(από τον πρόλογο: Γεώργιος Παπαδημητρίου)