Ο φιλόσοφος Ντιντερό, το πιο ανήσυχο και ανατρεπτικό πνεύμα του 18ου αιώνα, συχνάζει στο Καφέ ντε λα Ρεζάνς, όπου παρακολουθεί τους άλλους να παίζουν σκάκι. Εκεί συναντιέται με τον ανιψιό του περίφημου μουσικού Ραμό, «ένα κράμα ευγένειας και ποταπότητας, λογικής και παραλόγου», και ανοίγεται μαζί του σε μια ατέλειωτη συζήτηση πάνω στην ηθική, τη μουσική κ.λπ. Το ενδιαφέρον σε αυτό τον πολυθεματικό «σωκρατικό» διάλογο είναι η βαθμιαία μεταμόρφωση που συντελείται στους δυο χαρακτήρες στη διάρκεια της διαλεκτικής μονομαχίας τους· έτσι π.χ. ο θεότρελος ανιψιός αναδεικνύεται συχνά πιο πραγματιστής από τον σοφό Ντιντερό. . . Αν η περίφημη `Εγκυκλοπαίδεια`, έργο ζωής του Ντιντερό, είναι η επιτομή του Διαφωτισμού, ο `Ανιψιός του Ραμό` είναι η λογοτεχνική του προσωπογραφία. Ζωντανεύει το πάθος της περιόδου εκείνης για την «αλήθεια και την ομορφιά» καθώς και τη συμβολή του ορθού λόγου στη διάπλαση του ανθρώπου. Θεωρείται αριστούργημα του διαλεκτικού λόγου. (. . .)

[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]