Μέτρον γεωμετρικόν

Η ιστορία των επιστημών της αποτύπωσης

Ρωσσικόπουλος, Δημήτριος

Κυκλοφορεί

ISBN: 978-960-456-009-7

Ζήτη, Θεσσαλονίκη, 2006

1η έκδ., Ελληνική, Νέα

€ 47.70 (περ. ΦΠΑ 6%)

Βιβλίο, Χαρτόδετο

30 x 24 εκ, 1,486 γρ, 296 σελ.

Περιγραφή

...Μέσα από τα δώδεκα κεφάλαια του βιβλίου, αναδεικνύονται κυρίως τα όργανα των μετρήσεων για την αποτύπωση της γης, για τον εντοπισμό των θέσεων στην επιφάνειά της (του στίγματος) και των πορειών στο γεωχώρο (των διευθύνσεων). Από τη διόπτρα και τον αστρολάβο, τους τετράντες και τις ράβδους μέχρι το θεοδόλιχο, το τηλεσκόπιο και τα ρολόγια, ονόματα - λέξεις όχι μόνο της τεχνολογίας αλλά και της ποίησης, μαζί με πλήθος άλλων οργάνων εξίσου πρωτευόντων αλλά και βοηθητικών, όμως ομοίως σημαντικών, με ονόματα - λέξεις επίσης της τεχνολογίας αλλά και της ποίησης, η εξιστόρηση πλέκεται, εμπλέκεται και διαπλέκεται με μύθους, γεγονότα, πολιτισμούς, επιτεύγματα, ανακαλύψεις, εφευρέσεις, εργαλεία και μηχανές, περιπέτειες, ανταγωνισμούς και αντιδικίες, περιηγήσεις και πλοηγήσεις, επινοήσεις, θριάμβους και απογοητεύσεις, με διαμάχες και αμφισβητήσεις. Αλλά και με πολλά, πάρα πολλά, πρόσωπα που ήταν τελικά εκείνα που πρωταγωνίστησαν στην πλούσια, σύνθετη και πυκνή ιστορία των αποτυπώσεων και που εδώ αναδεικνύονται με αξιοσημείωτη υπομονή και επιμονή από τον συγγραφέα, υπογραμμίζοντας συστηματικά το ρόλο και τη συμβολή τους...

[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]

1. ΕΤΣΙ ΛΕΝΕ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΗΚΕ Η ΠΡΩΤΗ ΓΕΩΜΕΤΡΙΑ
Οι πρώτες μαρτυρίες
Οι αρπεδονάπτες της Αιγύπτου
Η Μεσοποταμία
Τα όργανα και οι μέθοδοι
Από τις κυκλικές πορείες του ουρανού στο βιβλίο της θαλασσονήσου. Οι χωρογράφοι του ουρανού και της γης
Ο γνώμων
2. ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΓΕΩΔΑΙΤΩΝ
Οι μαρτυρίες και τα έργα
Το μετρικό σύστημα και η γραφή των αριθμών
Η Αρχαϊκή περίοδος. Τα ηρωικά χρόνια της ελληνικής επιστήμης
Το Ευπαλίνειο όρυγμα
Η κλασική περίοδος. Η χρυσή εποχή της ελληνικής σκέψης
Η Ελληνιστική περίοδος. Από την Αθήνα στην Αλεξάνδρεια
3. ΠΕΡΙ ΔΙΟΠΤΡΑΣ. ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ
Γιατί η πραγματεία αυτή είναι χρήσιμη
Διόπτρα, ο πρόδρομος του Θεοδόλιχου
Τα προβλήματα
Το οδόμετρο
Ο υπολογισμός της απόστασης Αλεξάνδρειας-Ρώμης
4. ΟΙ ΡΩΜΑΙΟΙ ΑΓΡΟΜΕΤΡΕΣ
Από τους Έλληνες και τους Ετρούσκους στους Ρωμαίους
Το μετρικό σύστημα των Ρωμαίων
Το σύστημα διανομής κατά centurie
Τα κείμενα
Τα όργανα
5. ΒΥΖΑΝΤΙΟ, ΑΡΑΒΕΣ, ΕΥΡΩΠΗ. ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ
Από τη Ρώμη στην Κωνσταντινούπολη
Η 'γεωδαισία' στο Βυζάντιο
Ο Οίκος της Σοφίας και η μέτρηση της γης
Η τοπογραφία στην Ευρώπη του μεσαίωνα
6. Ο ΑΣΤΡΟΛΑΒΟΣ
Από τον Ίππαρχο και τους Έλληνες και Αραβες αστρολόγους, στους τοπογράφους του μεσαίωνα
7. ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΤΗΣ ΓΗΣ, ΤΟΥ ΟΥΡΑΝΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΩΚΕΑΝΩΝ
Αναγέννηση. Η σημαντικότερη περίοδος στην εξέλιξη των επιστημών της αποτύπωσης
Η διαχείριση της γης και η τοπογραφία
Η στρατιωτική τοπογραφία
Η Χαρτογραφία
Η ναυσιπλοΐα
8. ΤΕΤΡΑΝΤΕΣ, ΡΑΒΔΟΙ ΚΑΙ ΘΕΟΔΟΛΙΧΟΙ
Τα πρώτα εργαστήρια οργάνων
Ο εγκάρσιος πήχυς και η ράβδος οπισθοσκόπευσης
Το τετραγωνιόμετρο
Ο τετράντας
Ο Βερνιέρος
Η πυξίδα
Η μέτρηση των αποστάσεων και τα ορθόγωνα
Τα όργανα τριγωνισμού
Από τον αστρολάβο στον θεοδόλιχο
Τα όργανα χωροστάθμησης
9. ΤΟ ΤΗΛΕΣΚΟΠΙΟ
Παρατηρώντας με τον αυλό
Το τηλεσκόπιο. Μια ιστορία με πολύ μυστήριο
Μετρώντας με το τηλεσκόπιο
10. ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΩΤΟ ΤΡΙΓΩΝΙΣΜΟ ΣΤΗ ΝΕΥΤΩΝΕΙΑ ΓΕΩΔΑΙΣΙΑ
Οι Επιστημονικές Ακαδημίες και Ενώσεις
Η υψομετρία των ορέων
O Snell και o Picard εγκαινιάζουν τη σύγχρονη Γεωδαισία
Το σχήμα της γης
Οι μετρήσεις της βαρύτητας
Το δημοκρατικό μέτρο
11. ΤΟ ΜΗΚΟΣ, ΤΑ ΡΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ Η ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΔΙΑΙΡΕΣΗΣ ΤΟΥ ΚΥΚΛΟΥ
Τα εργαστήρια οργάνων τον 18ο αι.
Το πρόβλημα του μήκους
Οι μηχανές βαθμονόμησης
Τα συστήματα ανάγνωσης των δίσκων
Ο σύγχρονος θεοδόλιχος και ο χωροβάτης
12. ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Τα όργανα του Διαφωτισμού στην αρχή της σύγχρονης εποχής