Κοινωνιολογία του αποκλεισμού στην εποχή της παγκοσμιοποίησης

Η διάρρηξη του κοινωνικού δεσμού και η αδυναμία συμμετοχής στα κοινωνικά δικαιώματα υπό συνθήκες κρίσης

Παπαδοπούλου, Δέσποινα, 1964-

Κυκλοφορεί

ISBN: 978-960-499-049-8

Τόπος, Αθήνα, 10/2012

1η έκδ., Ελληνική, Νέα

€ 23.90 (περ. ΦΠΑ 6%)

Βιβλίο, Χαρτόδετο

24 x 17 εκ, 694 γρ, 365 σελ.

Περιγραφή

-Τι είναι ο κοινωνικός αποκλεισμός;
-Γιατί αποτελεί σήμερα τη μεγαλύτερη απειλή για τη συνοχή των κοινωνιών μας;
-Με τι πραγματικά συνδέεται το φαινόμενο του κοινωνικού αποκλεισμού στην εποχή μας, όπου η βαθιά οικονομική και κοινωνική κρίση δεν θίγει μόνο τις παραδοσιακά ευπαθείς ομάδες αλλά και το μέσο πολίτη;
-Γιατί η άμεση εφαρμογή πολιτικών με επίκεντρο τον άνθρωπο είναι το μεγάλο στοίχημα του 21 ου αιώνα;
Το βιβλίο απαντά τα παραπάνω ερωτήματα εστιάζοντας στη μελέτη του φαινομένου στην εποχή της παγκοσμιοποίησης. Πρόκειται για μία διεπιστημονική μελέτη που προσεγγίζει τον αποκλεισμό μέσα από τη μελέτη της διάρρηξης του κοινωνικού δεσμού και της συνοχής, καθώς και της αδυναμίας συμμετοχής των πολιτών στα ήδη συρρικνωμένα κοινωνικά δικαιώματα. Έτσι, αξιοποιείται και η κοινωνική και η θεσμική προσέγγιση για να αναλυθεί με επάρκεια ένα φαινόμενο που τοποθετήθηκε στο επίκεντρο της κοινωνικής επιστήμης και που σήμερα, κάτω από συνθήκες έντονης οικονομικής κρίσης, έχει πάρει τεράστιες και ανεξέλεγκτες διαστάσεις, με απρόβλεπτες συνέπειες για τις κοινωνίες μας.
Προϊόν εικοσαετούς διδακτικής και πρωτότυπης ερευνητικής εμπειρίας, το βιβλίο επιχειρεί να φωτίσει τη φύση και τη λειτουργία αυτού του σκοτεινού φαινομένου και ταυτόχρονα να προβάλει τις αναγκαίες προϋποθέσεις και πολιτικές που μπορούν να οδηγήσουν στον περιορισμό του, έχοντας ως κοινό παρονομαστή την προστασία του ανθρώπου και της συνοχής των κοινωνιών μας;

[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]

ΜΕΡΟΣ Ι: ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η σύσταση ενός επιστημονικού αντικειμένου
Η Κοινωνιολογία του αποκλεισμού ως κριτική των κοινωνικών συστημάτων
Κοινωνικός αποκλεισμός και κοινωνική ενσωμάτωση: το εγγενές χαρακτηριστικό δίπολο των σύγχρονων κοινωνιών
Ο κοινωνικός αποκλεισμός ως φαινόμενο του εθνικού κράτους
Ο κοινωνικός δεσμός και οι κοινωνικές σχέσεις
Η πολιτική κατασκευή των ευπαθών ομάδων Η κατασκευή των αποκλεισμένων κοινωνικά ταυτοτήτων
Η μεθοδολογία προσέγγισης των αποκλεισμένων ομάδων: μία δύσκολη υπόθεση
ΜΕΡΟΣ II: ΓΕΝΕΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΠΟΥ ΓΕΝΝΗΣΑΝ ΤΗΝ ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ: Η θεωρητική κατασκευή της έννοιας του αποκλεισμού
1: Η ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΕΝΝΟΙΑΣ ΤΟΥ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ
2: Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΚΛΑΣΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ
Εμίλ Ντυρκέμ: η θεωρία της κοινωνικής ενσωμάτωσης και του κοινωνικού δεσμού Μαξ Βέμπερ και Φερντινάντ Ταίννις: η τυπολογία των κανόνων κοινωνικής συμβίωσης
3: Η ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΕΚΚΛΙΣΗΣ
Η Σχολή του Σικάγο
Η Θεωρία της κοινωνικής δομής (social structure) και του δομολειτουργισμού
Η Θεωρία της συμβολικής διαντίδρασης (interactionnisme symbolique) και η Θεωρία της παρέκκλισης
4: Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ
Το φαινόμενο του κοινωνικού αποκλεισμού σήμερα: το πλαίσιο ερμηνείας του
Η βάση του κοινωνικού αποκλεισμού: η έκφραση μιας ακραίας και συσσωρευμένης πολλαπλής κοινωνικής ανισότητας
Η παραγωγή και η αναπαραγωγή των κοινωνικών ανισοτήτων: θεμέλιο του κοινωνικού αποκλεισμού
Οι διαδικασίες κοινωνικού αποκλεισμού: δύο βασικές σύγχρονες προσεγγίσεις. Η κοινωνική προσέγγιση: η χαλάρωση και η διάρρηξη του κοινωνικού δεσμού
Οι διαδικασίες κοινωνικού αποκλεισμού. Η θεσμική προσέγγιση: η αδυναμία άσκησης των κοινωνικών δικαιωμάτων
Η συμμετοχή στη νεωτερικότητα και στη μετανεωτερικότητα ως μηχανισμός ενσωμάτωσης των σύγχρονων κοινωνιών
και σωρευτικής άρσης των τριών αξόνων: η πολλαπλή και δύσκολη κοινωνική ενσωμάτωση των ομάδων
Ο βασικός μοχλός κινητικότητας της σύγχρονης μετανάστευσης
ΜΕΡΟΣ III: Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ: Η ΔΙΑΡΡΗΞΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΔΕΣΜΟΥ
5: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΔΕΣΜΟΥ ΣΤΙΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ
Έννοια και τυπολογίες των κοινωνικών δεσμών
Ο ισχυρός ρόλος του οικογενειακού δεσμού και της συγγένειας - ο δεσμός του αίματος
Ο ρόλος του ελληνικού σχολείου και της εκπαίδευσης - ο δεσμός της πνευματικής κοινωνικοποίησης
Η κοινωνικοποίηση μέσα από την εργασία, η συμμετοχή στα συνδικάτα και οι συνέπειες της ευθραυστοποίησής τους - ο οργανικός δεσμός
Ο ρόλος της γειτονιάς, της τοπικής κοινωνίας και των άτυπων φιλικών δικτύων - ο δεσμός των προσωπικών επιλογών
Η επιλογή συντρόφου - ο δεσμός των προσωπικών επιλογών
Η συμμετοχή στα κοινά, σε πολιτικά κόμματα, στα πολιτικά δικαιώματα - ο δεσμός της εθνικής και της πολιτικής ταυτότητας
6: Η ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
Ο μύθος και η πραγματικότητα του θεσμού της ελληνικής οικογένειας Χαρακτηριστικά και συνέπειες των διαδικασιών του αποκλεισμού σε εμπειρικό επίπεδο [...]
7: OI ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ ΩΣ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΣΥΣΣΩΡΕΥΣΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΚΟΥ ΔΕΣΜΟΥ
ΜΕΡΟΣ IV: ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΣ
8: ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΑΓΑΘΑ: Η ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΑΣΠΙΔΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ
9: Η ΜΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΟΥΣ ΘΕΣΜΟΥΣ ΚΑΙ Η ΑΔΥΝΑΜΙΑ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΣΤΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΑΓΑΘΑ
10: Η ΣΥΡΡΙΚΝΩΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΩΣ ΑΙΤΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΔΙΑΡΡΗΞΗΣ ΤΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΔΕΣΜΟΥ
ΜΕΡΟΣ V: Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ
11: Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ
12: ΟΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙ ΚΑΛΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ
13: ΟΙ ΕΘΝΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΤΩΝ ΕΥΠΑΘΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΟΜΑΔΩΝ
14: ΟΙ ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΟΥ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ Η ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΟΥΣ
ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΣΗΜΕΡΑ