Οι καταστάσεις ανάγκης, όπως καθιερώθηκαν, αρχικά, στο εθνικό (συνταγματικό) δίκαιο των κρατών, βρίσκονταν σε αντιδιαστολή με τα δικαιώματα του ανθρώπου. Η ανάδυση των τελευταίων ως ιδιαίτερου κλάδου του διεθνούς δικαίου στην μεταπολεμική εποχή, κατέστησε επιτακτική την ανάγκη συμβιβασμού των δύο εννοιών και αναζήτησης της κατάλληλης διχοτόμου μεταξύ ανθρωπισμού και raison d` tat. Κατά συνέπεια, τα τρία βασικά κείμενα προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου, το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και η Αμερικανική Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, συμπεριέλαβαν στις διατάξεις τους μια ρήτρα που επιτρέπει την αναστολή κάποιων εκ των δικαιωμάτων και ελευθεριών, όταν υφίσταται δημόσιος κίνδυνος/κατάσταση ανάγκης που απειλεί τη ζωή του έθνους. Παρόμοια διάταξη περιλαμβάνει και ο (αναθεωρημένος) Αραβικός Χάρτης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, αλλά όχι ο Αφρικανικός Χάρτης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Λαών. Παρά την πρόοδο που έχει συντελεστεί στο πεδίο των δικαιωμάτων του ανθρώπου, η επίκληση των ρητρών παρέκκλισης αποτελεί ακόμη και σήμερα κυριαρχικό δικαίωμα του κράτους, ευεπίφορο όμως σε καταχρήσεις. Πολλές κυβερνήσεις χρησιμοποιούν το πρόσχημα των εκτάκτων περιστάσεων για να εισάγουν μόνιμες καταστάσεις παρέκκλισης, προσπαθώντας ενίοτε να τις θεσμοποιήσουν, με την ενσωμάτωση έκτακτων μέτρων σε κανονικές νομοθεσίες. Ακόμη όμως και σε δημοκρατικές κοινωνίες, ο κίνδυνος της εκτροπής είναι μεγάλος σε στιγμές εθνικής κρίσης.
Η ανά χείρας μελέτη εξετάζει και αναλύει τις προϋποθέσεις επίκλησης των ρητρών παρέκκλισης, όπως καταγράφονται στα διεθνή κείμενα, τον - διαρκώς αυξανόμενο - κύκλο των δικαιωμάτων που δεν μπορούν ποτέ να ανασταλούν, την ταυτόχρονη εφαρμογή των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου σε καταστάσεις ανάγκης - στις περιπτώσεις όπου ανακύπτει το ratione materiae πεδίο εφαρμογής αυτού του κλάδου - τις συνέπειες της απουσίας ρήτρας παρέκκλισης σε ορισμένα κείμενα προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου, την εποπτεία των μέτρων παρέκκλισης από τους εθνικούς και διεθνείς θεσμούς, ιδιαίτερα μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001 και τον οικουμενικό `πόλεμο κατά της τρομοκρατίας`, καθώς και τους κινδύνους εκτροπής που επιφυλάσσει η σύγχρονη παγκοσμιοποιημένη πραγματικότητα, όπου η δράση κρατών, μη κρατικών δρώντων και διεθνών οργανισμών εμπλέκεται σε βαθμό σύγχυσης.

[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]