Συνεχίζοντας με μόνες τις δυνάμεις μου την προσπάθεια που έχω αναλάβει εδώ και τέσσερις σχεδόν δεκαετίες και αναλύοντας μέσα στο κελί της εργασίας μου, της μοναξιάς και της συλλογής, τα στοιχεία της συμπεριφοράς των Νεοελλήνων και της δομής της κοινωνίας τους, τα πιο σημαντικά στοιχεία για την αυτογνωσία μας, παραδίδω τώρα στο κοινό τον Ε’ τόμο της «Ιστορίας του Νέου Ελληνισμού» που πραγματεύεται τα χρόνια 1813 ως τα 1822 της Ελληνικής Επαναστάσεως, που έχει μελετηθεί περισσότερο από κάθε άλλη περίοδο της νεοελληνικής ιστορίας, χωρίς όμως ν’ αναστηθεί σε αντάξιο προς τη σημασία της συνθετικό έργο με την ζεστή παρουσία των ανθρώπων της, του κυρίου αντικειμένου της Ιστορίας. Η απουσία τους μάλιστα είναι το χαρακτηριστικό σημάδι των περισσότερων ιστορικών έργων και της προχειρότητας, με την οποία αυτά γράφονται. (. . .)
[Απόσπασμα από το κείμενο του προλόγου]