[...] Το βιβλίο του Ιησ. του Ναυή έχει έντονο πολεμικό χαρακτήρα. Μέσα από μία πολύ προσεκτικά δομημένη διήγηση περιγράφει τους αγώνες του Ισραηλίτικου λαού για την κατάκτηση της Παλαιστίνης. Οι αγώνες αυτοί, όπως είδαμε παραπάνω, δίδονται με την μορφή τριων νικηφόρων εκστρατειών στα κεντρικά, νότια και βόρεια της Παλαιστίνης. Είναι όμως αληθινή αυτή η εξιστόρηση γεγονότων και ποιος είναι ο συγγραφέας της;
Όπως στα περισσότερα βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης, έτσι και σ` αυτό δεν γνωρίζουμε τον συγγραφέα. Η ιουδαϊκή παράδοση θεωρεί ως συγγραφέα του βιβλίου αυτού τον ίδιο τον Ιησού του Ναυή. Αλλά αυτό δεν μπορεί να ευσταθεί· ο τίτλος του βιβλίου `Ιησούς του Ναυή` δηλώνει το πρωταγωνιστούν πρόσωπο σ` αυτό και όχι τον συγγραφέα του! Ο Ιησούς δεν θα μπορούσε να είναι ο συγγραφέας του, διότι αφ` ενός δεν θα μπορούσε να έχει γράψει ο ίδιος το γεγονός του θανάτου του και αφ` ετέρου το ύφος του βιβλίου δείχνει ότι αυτό είναι μεταγενέστερο. Πολλές φορές εξηγούνται μερικά φαινόμενα της Ισραηλιτικής γης σαν να έχουν περάσει πολλά χρόνια από την κατάκτησή της. Έτσι για παράδειγμα η `κοιλάδα Αχώρ` έλαβε το όνομά της αυτό λόγω του περιστατικού το οποίο συνέβη με τον Άχαρ κατά την εποχή της κατακτήσεως· το όνομα αυτό διετηρείτο για πολλά χρόνια, όπως φαίνεται, μέχρι την εποχή του συγγραφέως, οπότε στο τέλος της διηγήσεως αυτής λέγεται το εξής: `Δια τούτο επωνόμασεν αυτό Εμεκαχώρ [= Κοιλάδα Αχώρ] έως της ημέρας ταύτης. Η φράση αυτή `έως της ημέρας ταύτης` εμφανίζεται σε πολλά σημεία του βιβλίου και δείχνει ότι πρόκειται για γεγονότα του παρελθόντος, τα οποία αναφέρονται από τον συγγραφέα σε μετέπειτα χρόνους.
Το βιβλίο αυτό λοιπόν φέρει πολλές αρχαίες Ιστορίες, οι οποίες αργότερα ενσωματώθηκαν σε μία ενιαία διήγηση κατακτήσεως της Παλαιστίνης. Δεν γνωρίζουμε εάν όλα τα γεγονότα που περιγράφονται είναι ακριβή. Η αρχαιολογία άλλοτε επιβεβαιώνει την βιβλική μαρτυρία και άλλοτε όχι. Αυτό όμως που με βεβαιότητα μπορούμε να πούμε είναι ότι ένας άγνωστος βιβλικός συγγραφέας θέλησε, βάσει αρχαίων ισραηλιτικών ιστοριών, να συγγράψει την ιστορία του έθνους του και να την δώσει στον λαό του για να τον διδάξει μερικές μεγάλες θεολογικές αλήθειες: Οι Ισραηλίτες έλαβαν την γη τους από τον Κύριο και όχι με τις δικές τους δυνάμεις, λόγω της υπακοής τους στο θέλημα του Θεού και θα την έχαναν, εάν εφαίνοντο ανυπάκουοι σ` Αυτόν. Ο δε αρχηγός τους Ιησούς του Ναυή ήταν ένας ιδανικός αρχηγός, ένας αρχηγός-πρότυπο, πάντα υπάκουος στο θείο θέλημα και γι` αυτό πάντα επιτυχημένος σε όλα όσα έκανε. [...]
[Απόσπασμα από κείμενο παρουσίασης εκδότη ή έκδοσης]