Η σχέση με το χρόνο

Bollnow, Otto Friedrich

Μετάφραση: Θεοδωρόπουλος, Ιωάννης Ε.

Κυκλοφορεί

ISBN: 978-960-333-112-4

Γρηγόρη, Αθήνα, 1996

Ελληνική, Νέα

€ 13.93 (περ. ΦΠΑ 6%)

Βιβλίο, Χαρτόδετο

24 x 17 εκ, 212 γρ, 103 σελ.

Γερμανική (γλώσσα πρωτοτύπου)

Περιγραφή

Το ερώτημα για την ανθρώπινη χρονικότητα, δηλ. το ερώτημα για τη χρονική κατάσταση της ανθρώπινης ζωής, βρίσκεται εδώ και αιώνες στο παρασκήνιο των ενδιαφερόντων της Φιλοσοφίας. Στο σημείο αυτό ακριβώς παρουσιάζεται η ουσία του ανθρώπου με έναν εντελώς νέο τρόπο. Θα πρέπει, προκειμένου να παρουσιάσουμε αυτή την πολυδιάστατη εξέλιξη, να αναφερθούμε αποκλειστικά σε δύο αντιπροσωπευτικά ονόματα. Το πρώτο είναι του Bergson, ο οποίος διέκρινε μεταξύ χρόνου και διάρκειας, δηλ. μεταξύ του μετρήσιμου χρόνου των ωρών (του αντικειμενικού) και του συγκεκριμένου, του βιωματικού (υποκειμενικού) χρόνου. Αυτή η διάκριση αποδείχτηκε στη συνέχεια πολύ παραγωγική. Οι δύο χρόνοι δηλ. δεν ταυτίζονται με κανέναν τρόπο, αλλά ο πραγματικά βιωματικός χρόνος μπορεί, ανάλογα με την εκάστοτε ψυχική διάθεση του ανθρώπου, να είναι άλλοτε μακρότερος και άλλοτε συντομότερος, δε συγχρονίζεται στη ροή των ωρών. Στην περίπτωση της βασανιστικής πλήξης και της αγχώδους αναμονής ρέει πιο αργά, κατά τέτοιο τρόπο που τα λεπτά γίνονται ώρες, ενώ εξαφανίζονται με μιας στο χαρούμενο παιχνίδι ή στην ενδιαφέρουσα συζήτηση, έτσι που αργότερα διερωτάται κανείς που είναι ο χρόνος και πότε αλλάζει η ανθρώπινη σχέση μ` αυτόν· διότι η απόκλιση του βιωματικού χρόνου από το μετρήσιμο δεν πρέπει να θεωρείται σαν υποκειμενική αδυναμία, που θα πρέπει, κατά το δυνατόν, να αντιμετωπιστεί. Ο βιωματικός χρόνος, είναι, πολύ περισσότερο, εκείνος, στον οποίο πραγματικά ζούμε. Αυτός είναι για μας η πρωταρχική πραγματικότητα.

[Απόσπασμα από το κείμενο της εισαγωγής της έκδοσης]

ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΗ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
1. Η αναγκαιότητα μιας αγωγής για σωστή σχέση με το χρόνο
2. Η απειλή από τον εξαφανιζόμενο χρόνο
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ
ΟΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΑΡΟΝΤΟΣ
Κεφάλαιο Πρώτο
Η ΣΩΣΤΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
1. Το 'Να - έχεις - χρόνο'
2. Η ακρίβεια στην ώρα
3. Το 'Να - μένεις - πίσω' από τις απαντήσεις
4. Η αταραξία
Κεφάλαιο Δεύτερο
Η ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΗΣ ΠΟΡΕΙΑΣ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
1. Ο χρόνος για κάτι
2. Το σωστό χρονικό σημείο και ο κίνδυνος της απώλειάς του
3. Η διαφορά των χρονικών δομών:
Κεφάλαιο Τρίτο
ΤΟ ΡΗΓΜΑ ΜΕΣΑ ΣΤΗ ΧΡΟΝΙΚΟΤΗΤΑ
1. Η υπαρξιακή αποφασιστικότητα στον Heidegger
2. Η χρονική παύση της ευτυχίας
3. Η τάξη των τύπων του χρόνου
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
Η ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ
1. Το βάρος του παρελθόντος
2. Η μεταβολή του μελλοντικού σε παρελθόν στον Sartre
3. Η αντιμετώπιση του παρελθόντος
4. Η εξάρτηση του παρελθόντος από το παρόν
α. Η διάπλαση της σημασίας του Dilthey
β. Το πέρασμα μέσα από το παρελθόν και το παρόν στον Proust
γ. Η επενέργεια του σχεδίου του μέλλοντος στο παρελθόν στους Sartre
5. Το παρελθόν που συνέχει
6. Το απολιθωμένο παρελθόν
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ
Η ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ
1. Το να κατευθύνεσαι στο μέλλον
2. Τα όρια της διαθεσιμότητας του μέλλοντος
Κεφάλαιο Πρώτο
ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ
1. Η ουσία του σχεδίου
2. Οι ανεπιθύμητες παρενέργειες
3. Τα όρια του σχεδιασμού
4. Η στρατηγική
5. Η πρόνοια
6. Η μοίρα
Κεφάλαιο Δεύτερο
Η ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΕΛΠΙΔΑ ΣΤΟΝ ERNST BLOCH
1. Προσθήκη (Αφετηρία)
2. Το Γιγνόμενο
3. Το όνειρο της νύχτας και το όνειρο της ημέρας
4. Τα συναισθήματα της αναμονής
5. Οι δυσκολίες της αντίληψης
6. Η χαραυγή προς τα εμπρός
7. Το σκοτάδι του Τώρα
8. Τελικό συμπέρασμα
Κεφάλαιο Τρίτο
Η ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ GABRIEL MARCEL
1. Το κατόρθωμα της ελπίδας
2. Η έννοια της διαθεσιμότητας
3. Ο ανοικτός χρόνος
4. Τα όρια στον Marcel
Κεφάλαιο Τέταρτο
Η ΑΝΟΙΚΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ
1. Η τυχερή σύμπτωση
2. Η ερώτηση του Haeupther για την επιτυχή ενέργεια
3. Η παραγωγική σημασία της αντίστασης
4. Η ανεικονιτότητα της γνήσιας ελπίδας
5. Η σχέση σχεδίασης και ελπίδας
Ανακεφαλαίωση: Η κατοίκηση του χρόνου
Σημειώσεις - Παραπομπές